TUNGOD may yara na gid man kita sa pungsod sing research center nga magatuon kag mag-develop sang COVID-19 vaccine, luyag na naton seguro mahibal-an kon ano na ang ila nahimuan.
Seguro pwede na ini sila maka-provide sang ila kaugalingon nga pagtuon kag pag-identify sang COVID-19 sa iya nagakalain-lain nga strain ukon type base sa pag-grupo sang sintoma (cluster of symptoms) sang mga pasyente, agud maka-provide sang nagakaigu nga pagtatap sa mga pasyente sunu sa ila partikcular nga “set” sang ginabatyag.
Halin sa sining anom ka klase sang covid-19, pwede na nila seguro ma-identify ang COVID-19 virus sa diin ma-develop ang vaccine nga pwede magamit sang tanan, ukon ma-develop para sa nagakabagay nga grupo sang mga pumuluyo.
Pwede naman seguro matun-an nila ang pagbaylo-baylo (mutate) sang kinaiya sang virus agud ma-develop ang vaccine bagay sa ila bag-o nga functionality, katulad sang nagakatabo sa flu nga kada tuig may lain nga vaccine ang dapat ma-develop.
***
Sunu sa COVID Symptom Tracker App sang King’s College London, kon diin gahatag impormasyon ang mga pasyente, ukon nangin pasyente, sang ila nabatyagan nga mga sintoma,
may anom ka type (cluster of symptoms) ang COVID-19.
Ini ang Flu-like with no fever; Flu-like with fever; Gastrointestinal; Severe level one, fatigue; Severe level two, confusion; kag Severe level three, abdominal and respiratory.
Ang Tupe 1: Flu-like with no fever nagpakita sang mga sintoma sang pagsakit sang ulo (headache), pagkadula sang pagpanimaho (loss of smell), palanakit sang kalawasan (muscle pains), ubo, palanakit sang tutunlan (sore throat) kag palanakit sang dughan (chest pain). Mga 1.5 ka porsyento (%) sini sa ila ang kinahanglan sing oxygen ukon ventilator.
Type 2: Flu-like with fever – nagalakip sang pagkadula sang gana sa pagkaon (loss of appetite), loss of smell, ubo, sore throat, hoarse kag hilanat (fever). Mga 4.4% sini kinahanglan suporta sang pagginhawa (breathing upport).
Type 3: Gastrointestinal – wala ga-ubo; nagabatyag sing headache, diarrhea, loss of smell, loss of appetite, sore throat kag chest pain. Ang mga 3.3% sa ila ang nagakinahanglan sang breathing support.
Sa Type 4, ukon Severe level one, ang pasyente naga-sufrir sang loss of smell, ubo, hilanat, hoarseness kag chest pain. Ang pasyente diri gakinahanglan sing breathing support at a rate of 8.6%.
Ang Type 5 naman, ukon Severe level two, nagalakip sang sintoma sang Type 4 upod na ang loss of appetite, sore throat kag muscle pain, kag sang “confusion”, katulad sang indi pagkahibalo kon diin siya ukon diin siya nagapuyo. Mga 10% sini kinhanglan sang breathing support.
Ang pinaka-severe nga type sang COVID-19 amo ang Type 6, Severe level three. Dala sini ang tanan nga sintoma sang iban nga type upod na ang abdominal pain, shortness of breath kag diarrhea. Mga 20% sini kinahanglan sing breahing support.
***
Partikular sa kaso sang mga kabataan (under age of 18), sunu sa Covid Symptom Study app, 52% sa ila wala nagpakita sang “adult classic symptoms” sang ubo, hilanat kag anosmia (loss of smell) before and after sang test.
Ang 33% sang kabataan nga na-test positive wala nagpakita sang bisan isa sang 20 ka sintoma sa kabilugan. Naga-suggest ini nga sila mga asyptomatic.
Ang top five symptoms sa school-aged children nga nag-test positive amo ang kakapoy (fatigue) sang mga 55% sa ila, headache (53%), fever (49%), sore throat (38%) kag loss of appetive (35%). Ginkitaan man sang skin rash (pangatol kag pagpamula sang panit) ang 15% sang kabataan.
Kon ikumparar sa mga adult, ang mga adult naga-sufrir sang fatigue (87%), headache (72%), loss of smell (60%), persistent cough (54%) kag sore throat (49%).
Nagahatag ini sing ihibalo sa mga doktor sang bagay nga pagtatap sang mga kabataan lain sa mga adult./PN
