[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’ PAUTWAS! | Ang pangabuhi subong’ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
BY JOEL FRANCO
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=’custom’ color=”]
Thursday, March 30, 2017
[/av_textblock]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
NAGAKABUHI kita subong sa madasig nga pitik sang orasan. Tanan kita daw masami nagalagas sa oras. Matuod gid ang hulobaton nga “time is gold” bangud halos indi kita magpaulihi sa oras.
Ang masako nga pangabuhi agud makakita sang dako isa sa nakita nga kabangdanan kun ngaa madamo sang pamilya ang nagakabungkag, madamo nga kabataan ang napabay-an kag mag asawa nga nagaluibanay. Ang kakulang sang panahon sa aton pinalangga nagapaugdaw sang paghigugma.
Subong kun ikaw ang may pamilya kag naga-income ka lang sang minimum nga sweldo, mabudlayan ka maka-survive. Ang matag-adlaw nga sweldo nga tag P321 tuman ka kulang. Ini nga sweldo para lang sa solo lawas nga tawo.
Sa isa ka artikulo, mas nagdamo ang mga Filipino nga nagatrabaho sang sobra sa oras. Suno sa Labor Code, ang isa ka empliyado kinahanglan lang nga makakumpleto sang indi magnubo sa 40-48 oras kada semana. Apang bangud sang kamahalon sang pangabuhi subong, madamo ang napilitan nga mag-overtime agud makakita sang extra income. Extra income para sa pamilya kag kaugalingon agud makabakal sang panapton, makakaon sang husto kag mapaeskwela ang mga kabataan.
Kun may mahospital na, mangutang na lang. Maayo lang kay may no-balance billing program ang PhilHealth nga gin-umpisahan sadtong panahon ni anay President Aquino.
Ang isa ka ordinaryo nga empliyado, sigurado nga malubong sa utang kun sweldo lang ang saligan, amo ina nga overtime ang ginapaaliwansan. Swerte ka na kun pareho kamo nga mag-asawa nga may trabaho kag doble ang income. Pero sa pihak sina, kulang gihapon.
Ang ideal kuntani amo nga matapos ang budget sa tanan nga kinahanglanon, may savings gid kita ukon may investments. Pero malayo ina nga matabu sa ordinaryo nga empliyado bangud haluson gani makatabo ang sweldo sa masunod naman nga payday.
Samtang masako ang ginikanan sa pagpangita sang extra para sa pamilya, indi na matalupangdan nga ang kabataan nagtalang na sang banas nga ginausoy. Nalulong na sa indi maayo nga barkada kag ang masakit pa kun babaye, teenager pa lang nagabusong na. Doble ini nga pasakit sa ginikanan. Mabudlay matuod magpangabuhi subong.
Subong may saka sa sweldo para sa mga minimum wage earners; P25 lamang ini apang dako na nga bagay para sa mga mamumugon. Pero ini nga saka ginapamalabagan pa sang mga negosyante. Siling sang Iloilo Business Club kag sang mga negosyante sa Iloilo, mapilitan sila nga mang-lay-off sang empliyado kun ipatuman ang saka sa sweldo. Ang wage order, in effect na, pero ngaa madamo sang wala pa nakabaton sini? Madamo sang mga negosyante ang nagapalusot lamang agud indi makapatuman sang saka sa sweldo.
Teh, indi bala nga mabudlay gid ang mangabuhi subong? Bisan anhon mo sang bakas, kulang gihapon ang paghimakas. San-o pa ayhan mangin “nagakaigo” ang kita sang tagsa ka empliyado para sa pamilya? Kunsabagay sala man sang iban kay gindamo gid nila ang ila kabataan.
Sa pangkabilugan, ang kabudlayan sa pagpangabuhi malampuwasan kun ang panimalay nagabuligay. Ang mga kabataan nagatutom sa pagtuon kag nagalikaw sa katuntohan.
Ang pangabuhi subong, mabudlay man apang malampuwasan kun may pagbuligay! (jfranco1975@yahoo.com/PN)
[/av_textblock]
[/av_one_full]
