[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’PAUTWAS! | Malipaton lang!’ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
BY JOEL FRANCO
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=’custom’ color=”]
Tuesday, April 11, 2017
[/av_textblock]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
ABRIL 9, petsa nga ginadumdom sang pungsod ang pagkabaganihan sang mga soldado nga Filipino kag Amerikano sadtong panahon sang ikaduha nga inaway pangkalibutanon (World War II).
Ini ang petsa nga nagpakita sang kaisog sang indi magnubo sa 72,000 ka mga Pilipino kag Amerikano nga Prisoners of War nga nagmartsa sang 63 ka milya halin sa Mariveles, Bataan padulong sa Camp O’Donnell sa Capas, Tarlac. Sila ang mga soldado nga nakigbato sa mga Hapones apang naubusan sang supplies gani napilitan nga magsungka.
Kapin lamang 54,00 lang ka mga sundalo ang nakalab-ot sa San Fernando , Bataan kag gina bulubanta nga kapin 7,000 – 10,000 ang nagkalamatay sa Death March samtang ang iban naman nakapalagyo kag nag intra sa grupo sang mga guerilla.
Halin sa San Fernando, Bataan gindasok ang mga sundalong Pilipino kag Amerikano sa boxcar kag pinaagi sa cargo train gindala sila sa Capas, Tarlac. Madamo ang nagkalamatay samtang naga ginutok sila sa boxcar bangod man sang kagutom, masakit kag limitado ang mahaklo nga hangin. Sang makalab-ot ang cargo train sa Capas, Tarlac, ginpalakat sang anum ka kilometro ang buhi pa nga mga bilanggo nga Pilipino kag Amerikano padulong sa ila presohan sa Camp O’Donnell.
Madamo sa ila ang napatay. Ang maswerte nalampuwasan ang death march. Ang iban sa ila matapos ang gyera nakabaton sang benepisyo gikan sa gobyerno sang Pilipinas kag Amerika. Subong man indi mahibaluan ang numero sang mga beterano nga wala sang dokumento kag napatay nga wala man lang nakilala kag nakabaton sang benepisyo gikan sa gobyerno.
Sa pihak sang ila pagbatas, pila lang ayhan sa ila ang nahatagan sang pagtamod? Sigurado ako nga sang sila ang nagbitbit sang armas kag nakig-away kontra sa mga Hapon, wala man sila nagapaminsar nga pag-abot sang ti-on may padungog kag kompensasyon sila nga mabaton. Ang unod lang sang ila pinsar amo nga mapangapinan ang banwang pinalangga sa pagpanakop sang mga dumuluong.
Matapos ang malawig nga panahon matapos ang masobra sa pito ka dekada, ano bala ang imo nadumduman sa ila? Ano bala ang nagasulod sa imo pensar pag-abot sang Abril 9? Posible birthday sang imo nobya/nobyo ukon ang pista sa barangay nyo. Malaka lang ang makadumdom nga sa sini nga petsa linibo ka mga soldado ang napatay sa pagpakigbato para sa kaluwasan kag kahilwayan sang mga Filipino.
Ngaa bala nga halos wala na sa memorya sang kabataan ang Araw ng Kagitingan? Indi man ini malayo kay manubo na ang memorya sang karon nga henerasyon sa maragtas sang PIlipinas. Mas ginapili pa nga magsentro ang ti-on sa iban nga bagay kun ipaanggid sa pagtuod sang maragtas.
Sa pagkamatuod sini bisan gani ang gobyerno ta daw ginabag-o na ang history. Base sa pila ka adlaw mapanas na ang kapintas sang reheming Marcos sa mga history books kay mismo ang aton Presidente daw indi magpati diri. Kaangay lamang nga ang aton man mismo gobyerno ang nagapanas sang maragtas sa utok sang karon nga henerasyon.
Malipaton lang ayhan kita ukon ngin hungod nga kalimtan ini nga mga pahina sang aton maragtas? (jfranco1975@yahoo.com/PN)
[/av_textblock]
[/av_one_full]
