[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’PANUGDAON ‘ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=” av-medium-font-size-title=” av-small-font-size-title=” av-mini-font-size-title=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]
Ni Roberto ‘Bert’ Ladera
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” admin_preview_bg=”]
KULANG SA GAHUM ANG COA
Liwat na naman nga nabutang sa kontrobersiya ang pila ka opisyales kag mga empleyado sang Syudad sang Iloilo bangod sa ginpagwa nga mando sang Commission on Audit (COA) nga ibalik ang kwarta nga masobra 46 million pesos nga ila ginpanghatag sadto bilang cash gift ukon Productivity Enhancement Incentives (PEI) sadtong tuig 2009.
Madamo na sang mga local government units kag talatapan sang gobyerno ang nakabaton sang sini nga pagmuno gikan sa COA angut sa kon paano nila ginagasto ang kwarta sang banwa kag kon sa diin nila ginakuha agud nga ipanghatag sa porma sang programa ukon proyekto, lakip na ang mga benepisyo.
Ginpahayag ni Mayor Jose Espinosa III nga ila tun-an kon ano ang ila mangin masunod nga akto-legal sa sini nga mando sang COA kag una diri ang paghinyo sang konsiderasyon kag kon mapaslawan, sila ang magapadangat sini sa korte.
Ginsiling sini nga posible man nga ibuhin sa bulanan nga sweldo ukon ibuhin sa retirement pay sang mga opisyales kag empleyado nga nakabaton sang sini nga cash gift nga tag-30 mil pesos.
Una na nga ginsiling sang COA nga ang masobra 46 million pesos sadtong 2009 nga PEI nga gin-release ang labaw sa Personal Services limitation sang city government kag ang masobra 3 million pesos lang ang mahimu gamiton sang syudad para sa sina nga katuyoan base sa computation sang iya 45 percent Personal Services limitation.
Ginpahayag naman sadto pa sang tuig 2016 ni Atty. Michael Aguinaldo, ang chairman sang COA, nga kulang sila sa gahum agud lubos nga mapatuman ang notices of disallowance nga ila gin-isyu sa mga ahensya sang gobyerno.
Ginsiling sini nga ang mayor nga rolyo sang COA amo nga ipasiguro nga ang tanan nga resources sang gobyerno ang ginagamit sang husto kag kon may iregularidad, naga-isyu sila sang notisya nga nagakahulugan nga ang ahensya ukon opisyal dapat nga ibalik niya ang kwarta.
Gin-aku sini nga problema nila ang pagpatuman bangod nga wala sila sang sheriff, nagakadugayan ang pagbayad bangod sa pag-apelar kag kon kaisa ang natungdan ang nagretiro na ukon nagpanago na.
Gindugang sini nga bangud sa malawig nga proseso kag kakulang sang gahum sa pagpatuman sang COA ang success rate sa pagkolekta sang kwarta gikan sa disallowance ang tuman ka nubo.
Namutikan man nga wala sang hurisdiksyon ang COA kundi ang Office of the Ombudsman lang ang makapasaka sang kaso administratibo ukon kriminal batok sa mga opisyales.
Nahibaluan nga ang COA ang may yara lang sang 8,000 ka mga empleyado kag halos tunga sa ila mga certified public accountants nga nagatrabaho angut sa auditing sang kapin sa 20,000 ka mga institusyon sa tagsa ka tuig.
Tion na nga dapat talupangdon ang papel sang COA sa pagbantay sa mga opisyales kag empleyado sang gobyerno, ano ang ila dapat mangin gahum kag diin kutob ang dalit sang ila gahum sa pagtuman sang ila katungdanan.
Ang mga opisyales kag empleyado sang gobyerno ang dapat nga madudla, dapat hatagan sang gahum ang COA./PB
[/av_textblock]
[/av_one_full]