KABATAAN, paglaum sang banwa.
Ginpahayag ni Dr. Jose Rizal ang iya mangin-alamon nga paino-ino sa tunga sang mga hangkat nga ginapangatubang sang pungsod sadtong iya henerasyon. Nagpati ang pungsodnon nga baganihan nga kabataan ang maka-reshape sang palaabuton sang pungsod nga sadto yara sa kamot sang malupigon nga pagsakup sang Espanya.
Apang makaligad sang isa ka dinag-on daw sa wala gid man sang may nabatyagan nga mabaskog nga puersa o dako nga binuhatan gikan sa sector sang kabataan. Matuod nga may mga makabaganihan nga mga pamatan-on nga naghimulat sa pagbag-o sang Pilipinas, apang nalutos sila sa kadam-an nga nagpabaya lang.
May pila dira nga nag-excell sa ila mga hinimuan o sa ila profession apang gamay lang sila nga porsiento kon ipaanggid sa kabilugan ngal populasyon.
Ang iban sa ila nagmadilag-on sa ila mga pagpaninguha apang kon tul-iron gid wala man gid sang may ginbag-o ang mga pamatan-on bisan sa sector sang politics. Ang iban sa ila nga nagsulod sa politika nangin instrument lamang sa pagpadayon sang sahi sa politics sang mga ginhikanan o henerasyon nga ginsundan nila.
May panawagon na sa pagligwat sang sestema. May nagtinguha sa pagdula sang political dynasties apang daw sa wala pa sang mga paborable nga mejora.
Indi lang isa, duha o tatlo ka kaso sang intergenerational politics ang aton nasaksihan (kag mismo sa aton lokalidad wala na-spare sini). Bangud limitado lamang ang term o tinuig sa palangakuan sang isa ka elected local official, ginapasa niya ang kahigayunan sa iya bata paagi sa pag-groom sa iya anak nga magabulos sa headship sang (kasubong abi sang) isa ka munisipalidad o banwa. Ang pobre nga anak nga wala sang political background napilitan sa pagsugbo sa local politics bangud sang dikta sang ila familia.
Karon nga tuig nangin matuod ang pagpili sang mga pinuno sang Sangguniang Kabataan sa ginhiwat nga eleksyon sang Abril sini nga tuig.
Bisan sa sector sang kabataan, ginhikanan nila sa gihapon ang may “say” sa ila mga agenda. Kuno abi ang ila ginhikanan (nga napilitan magretiro) ang ila political advisers apang daw sa indi mentoring ang nagakatabo.
Sa syudad sang Iloilo, ginapasuni nga may blessings ni Cong. Jerry P. Trenas ang pagpili kay Sangguniang Kabataan chair Leila Luntao. Loopsided ang iya kadalag-an kontra sa iya duha ka kasumpong bisan pa nga nagpahamtang sang dako nga challenge si Maria Antonette Gallos.
Natural lamang nga paniglawasan ni Gining Luntao ang kabataan sang syudad sa Sangguniang Panlungsod. Nagkulang lang siya sang gamay bisan pa nga kompleto siya sang papeles, wala niya nakuha ang maayong buot ni Iloilo City mayor Jose S. Espinosa III.
Bisan ano ka himutig ni Mayor Joe nga wala sa kalag niya nga wala nagpadulong sa iya talatapan si Konsehal Luntao kag nahangpan niya ang mga panimuot sang kabataan, ang appointment ni Gining Gallos bilang Executive Assistant for Youth and Sports isa ka pagpakita nga ang Alkalde indi kampante sa pakipagtrabaho kay Luntao. Indi man si Mayor Joe ang balasulon sang ila awkward situation. Nalugaw-an si Luntao sa paghatag sang nagakadapat nga kurtesiya sa Alkalde – ang labing mataas nga opisyal sang syudad. (Boss mo, deadmahon mo?)
Nalipat lang siya siguro nga si Joe III gale ang “boss” sa City Hall. Ah, wala man lang kuno politikahanay, pahayag ni Luntao. Nauna pa si ABC President Irene Ong sa paghimo sang courtesy call sa iya. Seasoned politician na iya si Kap Ong. Wrongly advised lang seguro si Councilor Luntao.
Gani bangud sang kasaw-a (awkward), ginpakamaayo ni Mayor Joe III to better relate sa kabataan paagi kay EA Toni Gallos. (Sin-o abi ang makabasol sa iya?)
Sa pihak nga bahin, game man iya si Gallos nga talikdan ang mandate sang mga nagboto sa iya bilang SK sang Barangay Ingore, La Paz kag ginbaton ang posisyon nga co-terminus sa nag-appoint sa iya.
Sini nga semana, ginasaulog ang Linggo ng Kabataan. Sang Agosto 12 ginsaulog ang International Youth Day (IYD) nga isa ka awareness day nga gin-designate sang United Nations sa tinutuyo nga mahatagan atensyon ang kabataan labi na ang mga cultural kag legal issues may kahilabtanan sa mga pamatan-on.
Handum naton ang kadalag-an sang kabataan. Kon ano man ang ila kahimtangan, nagasalig kita nga makatibawas gid sila sa nagakadapat nga paggabay sa ila./PN
