NAGSUGOD na ang apat ka Domingo nga bar examination. Sang Noviembre 4 ang una nga adlaw sang apat ka Domingo nga pasinawan – sa aga ang Political Law kag sa hapon ang Labor Law.
Ang iban nga mga subjects amo ang Civil Law kag Taxation (sa ikaduha nga Domingo sang Noviembre); Mercantile Law kag Criminal Law (sa ikatlo nga Domingo); kag ang Remedial Law kag Legal and Judicial Ethics and Practical Exercises sa ikaapat nga Domingo.
Diri sini matakus ang ihibalo sang mga examinees sa nagkalainlain nga kasuguan.
Karon nga tuig, ginbanta nga siyam ka libo (9,000) ka bar examinees ang magakuha sang pasinawan nga gina-administer sang Korte Suprema. Ang makalampuwas, kilalahon nga abogado .
Nahibaluan sang mga law graduates nga wala sa “graduation” ang ila “himaya”. Ang “gloria” yara sa pagpasar sang bar examinations, nga sa masami ginapahibalo mga anum ka bulan pa makatapos sang pagkuha sang pasinawan.
Ang matuod, ang bar examinations amo ang final nga test nga ginahandaan sa law school pa lang nga daan.
Gani sa una nga adlaw sang klase pa lang nagsugod na ang kalbaryo sang estudyante. Enrollment pa lang, may nakapaskil na nga listahan sang mga kaso nga dapat tun-an sang estudyante sa abogasiya. Magluwas sa madamol nga mga libro, may sangkatirba pa nga mga decided court cases nga dapat intiendihon. Magluwas sa periodic written examination, may graded oral recitation pa tagsa ka adlaw. Depende kon ikaw ang matipohan sang imo law professor nga estoryahon bilog nga oras o bilog nga klase samtang ang mga kaklase nagapamati o kinahanglan mag-jot down sang kaugalingon nga notes samtang ginapaathag ang mga punto.
***
Dako nga bahin sa kadalag-an sang isa ka estudyante sa abogasiya ang kaugalingon nga resolve nga tapuson ang iya pagtuon “no matter what”. Indi urong-sulong ang panimuot. Biglang uurong kon daw sa indi masarangan ang pressure.
May iban abi nga daw sa nagatilaw lang sa pagsulod sa law school…kay (ayhan) status symbol?
Daw sa ano bala. Pasado na sa PhiLSAT (Philippine Law School Admission Test). Sa karon nga paniempo, mahibal-an dayon sa social media. Kon pasado sa PhiLSAT, daw pareho bala nga nalakip ka sa helira sang mga makabig “intellectuals”.
Ang Philippine Law School Admission Test (PhiLSAT) isa ka standardized battery of aptitude tests nga gin-design sa pagtakos sang academic potential sa pagpadayon sa pagtuon sang abogasiya.
Sadtong una, LSAT lang ang kinahanglan. Ang kada Law School may kaugalingon nga sestema sa pagtukib sang igkasarang sang isa ka probable nga estudyante. Ini bale ang serbe screening sa pagbaton sang estudyante sa pagpati nga ang ali nga graduates nagadepende man sa kalidad sang mga estudyante nga naga-pursue sang legal education.
Sadtong una, simple lamang ang ginapangita sa estudyante para makasulod sa law school. Apang sa paglakat sang panahon, mas dako na ang demand sa isa ka estudyante sang abogasiya, labi na ang iya academic kag mental preparation.
***
Siempre dako man nga bahin sang kadalag-an sang isa ka law student ang programa kag pag-gabay sang ila eskuelahan kag law professors labi na sang ila “dean”.
Tatlo ang law school sa syudad sang Iloilo. Ang Central Philippine University (CPU), ang University of Iloilo PHINMA kag ang University of San Agustin (USA). Gani dako nga pasalamatan ang gabay kag inspirasyon nga ginahatag nanday Dean Zacarias Bedona sang CPU, Dean Pauline Grace Alfuente sang UI PHINMA kag Dean Jose Mari U. Tirol sang USA nga lunsay mga passionate sa ila dedication sa pagtib-ong sang legal education.
Ang “best law school” nga nga magahanda sa isa ka bar examinee amo ang kaugalingon nga eskuelahan kon sa diin sya nakatapos. Indi nga wala sang nabulig ang eskuelahan, kundi depende sa kon diin nga eskuelahan nasandig sa estudyante ang paghimakas.
Magluwas sa law school, ang attitude sang estudyante o bar examinee ang makabulig sa iya sa paglampuwas sang bar exam.
***
Indi hamak nga pressure ang naga-bombard sa examinee sa bulan sang bar exam. Dapat nga bug-os ukon naka-focus lang ang isa ka examinee sa mga bar questions at hand. Wala dapat sang may magaagaw sang iya atensyon. Amo gani nga kinahanglan ang separation sa mga pamilya, obra o ano pa dira nga puede gid makaagaw pa sang iya focus rason nga naga-leave of absence ang mga working students/bar aspirants sa ila trabaho agud makabug-os sang iya atensyon sa pagtuon.
Pagkatapos sang graduation sa law school, pila ka bulan nga review ang ginahimo para sa isa ka bulan nga pasinawan – apat ka Domingo sa bulan sang Noviembre. Diri sini magadepende sa stock knowledge sang examinee ang iya pagsabat sa mga pamangkot. Ang iban daw sa mahapos lang bangud natun-an ukon very familiar naman. Apang halong, kay ang ang iban nga pamangkot tuman ka “tricky”.
Suno pa gani kay Dean Trons Tirol, wala sang husto nga sabat sa essay question. “Bisan ang mga Supreme Court Justices wala sang palareho nga sabat sa pag-decide sang kaso nga ila ginaatubang. Kasubong man sa mga Hukum sa Regional Trial Court (Makati RTC Judges Alameda and Soriano) sa kasubong nga facts kag issues kasubong sa kaso ni Trillanes.”
Kon sa mga tinaga pa ni Dean Tirol, “ang trabaho sang examiners amo ang pagtul-id kon bala ang examinee may igkasarang, pagkasampaton nga sarang makabig nga isa ka abogado/abogada.” Kasubong sang iban pa nga mga law deans, ang iya ginbatiti nga mga law graduates handa sa pasinawan, indi lang mapangintalawan.
All the best to our bar examinees! (runjirjamolo@gmail.com/PN)
