SA NAGLIGAD naton nga kolum (Abril 17, 2019), gin-aku ni Pope Francis ang mga iskandalo nga naglamita sang pila ka mga pari sang Iglesia Catolica.
Nangin kaundan gani ini sang mga balita nga naglapta gid sa bug-os nga kalibutan.
Gintudlo pa gani ni Pope Francis ang ining mga hitabo. Nagalakip ini sang mga “clergy sex abuse” kag ang paghinagu (cover-up) sini sang pila ka pamunuan sang Simbahan.
Nangabay siya ugaling nga indi naton pagdid-an ang ining mga nakasala nga mga pari sang aton Gugma bisan pa dapat man ini sila manabat sa ila kasal-anan.
Apang ngaa indi dapat naton did-an sing Gugma ining mga pari bisan pa sa mabug-at kaayo nila nga kasal-anan batok sa pagka-inosente sang mga kabataan kag sa ila mismo “vow of chastity”, ukon sinumpaan sa pagpabilin nga ulay?
Sunu mismo sa tudlo sang Simbahan, kon may kondenahon gid man, ina ang aton Kasal-anan kag indi ang Makasasala kay may kahigayunan kita tanan agud magbag-o.
Ina tungod man sang pinasahe nga Gugma sang Diyos sa aton.
Siling ni Jesukristo: “This is my commandment: love one another as I love you, as the Father also loves me.”
In fact, amo gid ini ang “The Greatest Commandment of All” – ang Commandment of Love – nga higugmaon ta ang Diyos kag ang tagsa-tagsa sa aton tungod sa unay nga Gugma nga daan sang Diyos sa aton nga tanan.
Indi tungod lang kinahanglan naton ang isa kag isa para sa aton tagsa-tagsa nga kadalag-an (self-fulfillment) ukon kinahanglan naton nga mag-ululupod. Kundi tungod ginhigugma kita sang Diyos una sa tanan.
Ang mga psychologists kag mga manunulat sa spirituality nagsugid sang tatlo ka level sang Paghigugma. Isa sini ang pinakataas gid nga kinahanglan sang aton mga pari kag mga relihiyoso agud lubos nga maka-alagad sa Diyos kag sa katauhan.
Una diri ang “love of concupiscence” nga nagapabatyag sing maka-uya-uya nga eksperyensya, kag ang pagbatyag sang kaluyag kag pagka-kontento. Sandig ini sa “emotional wanting” ukon pagka-kinahanglan sing pagpalangga nga naka-focus sa isa pa agud pun-an ang iya kakulangan. Pwede ipahayag ini sa pagsiling: “ Kinahanglan ko ikaw. Indi ako mangin malipayon kon wala ka.”
Ang mataas gawa nga level sang paghigugma amo ang “love of benevolence (or true good)” nga naka-focus indi sa nagapalangga kundi sa pinalangga (beloved), nga pwede ipahayag sing: “Handom ko ang imo kaayuhan” nga indi igakalipay sini kon indi makapaayo sa iya “beloved”.
Ang ikatatlo amo ang “mad love”, sa diin ginahatag sang isa ka tawo ang tanan-tanan sang iya kaugalingon. Isa ini ka self-sacrificing love sa diin bisan ang iya kalipayan isakripsiyo pa niya.
Ini nga “mad love” amo ang pinakamataas na nga level sang Gugma nga dapat maangkon sang mga pari kag mga relihiyoso sa ila pag-serbisyo sa Diyos – wala sing kondisyon kundi ang paghatag sang bug-os nila nga pagkatawo nga handa nila isakripisyo sa kawsa sang Diyos kag sang ila isigkatawo.
Indi imposible ini nga klase sing paghigugma. Ejemplo lang ang isa ka pari (nalipat lang ako sang iya ngalan) nga nagpuyo gid upod sa mga aruon (leper) sa diin gintapok sila sa isa ka isla agud lang mapabatyag niya ang presensya sang Diyos sa ila masubo nga kahimtangan.
Nangin aruon man siya tubtub mapatay samtang nagahimo sang hilikuton sang Gugma sang Diyos upod sa ila. Bale wala sa iya ini tungod napabatyag niya ang Gugma sang Diyos sa ila – nga indi man gali sila pinanobol, kundi palangga man sang Diyos.
Ang ini nga pinasahe nga pag-serbisyo sa Diyos kag sa katauhan ginakilala sang kalangitan. Gin-deklarar gani ang madamo man nga mga pari nga mga santo sang Simbahan.
Ini sila ang dapat mangin ejemplo sang aton iban nga kaparian, kag indi ining may buktot nga ginawi kag panghuna-huna nga dapat lang ibulag sa Simbahan./PN
