ANO INING balita nga kuno ma-entra sa America Got Talent ang aton international singer na nga si Marcelito Pomoy, nga nagpakunyag sang bug-os nga kalibutan paagi sa pag-duet sing isahanon gamit ang duha niya ka tingog – lalake kag babae – nga pareho matahum pamatian?
Sira! International singer ka na, ma-entra ka pa da? Ginapanubo mo lang ang imo kaugalingon! Ara ka na sa tuktok sang kadalag-an, mahandom ka pa magtaklas sa ibabaw. Sa diin, kay yara ka na sa ibabaw? Para mahulog sa pil-as? Luyag ka lang halitan sang kon sin-o man ang nag-rekomendar sina sa imo. Sira!
***
Sa aton Demokrasya, sa diin dapat hilway kaayo ang panghulag sang mga pumuluyo – luas lang kon soldado ukon pulis ka – madamo matuod nga mga hulag naton ang pwede mapasensyahan.
In fact, kon istriktuhan gani kita dira, dayon naton reklamo kag magsiling nga daw diniktador na ang pagpadalagan sang aton panghulag sa sosyedad. Nga indi naton naluyagan!
Nagsulod ini nga ideya sa aton kukote angot sa kaso sang duha ka empleyada sang bangko. Sakay ini sila sa isa ka taksi nga ginpadulog nila sa atubangan sang isa ka estasyon sang radyo dira sa Ninoy Aquino Avenue agud manaog.
Ginsita ining duha kag ang drayber sang isa ka tinawo sang Land Transportation Office (LTO) tungod kuno sa pag-violar sang Seat Belt Use Act of 1999.
Medyo arogante pa gani ang LTO officer nga ini sa pagpanabat-sabat sang gin-challenge ining iya pangdakop. Nagpalabtik pa ini sing indi maayo nga sugilanon batok sa radio station.
Natabo ini sadtong Enero 4, 2020 sang ang duha, nga nagasaku sa ila kaladtuan, hana na tani maggwa sa taksi. Wala na sing seat belt ang isa sa ila nga nakasakay sa front seat samtang nagaandar pa ang makina sang taksi.
Tapos sitahon dayon gin-isyuhan sila sang temporary operator’s permit (TOP) sang LTO officer, nga nagpahibalo sa ila nga naka-violate sila sa paggamit sang seat belt kag dapat magbayad multa.
***
Ngaa, ano gid bala ang ila sala? Sunu sa LTO officer ina tungod kuno ginhukas na ang seat belt kag nagaandar pa ang makina sang taksi.
Sunu kay Gg Jojo Jamerlan, deputy chief sangOperations Division sang LTO-6, dapat gid man kuno nga patyon anay ang makina sang salakyan bag-o hukson ang seat belt.
Well, ginbais ini ni Atty. Joseph Vincent Go nga operator sang Light of Glory Taxi nga ginsakyan sang duha ka empleyada.
Siling ni Go nga wala siya naga-subscribe sa sining opinyon sang LTO sa lain niya nga paghangop sang “motor vehicle of running engine”.
***
Nakapamangkot kita sa isa man nga naka-intiende kon paano interpretaron ang kasuguan.
“Not by the letter, but by the spirit of the law,” siling sini.
In other words, ang pag-intiende sa kasuguan sunu gid sa matuod nga pagpakahulugan sini sang ginbalay ini.
Sa pagkahibalo naton sa diutay man naton nga nahibal-an angot diri, ang interpretasyon sang isa ka kasuguan dapat usuyon ini sa pilosopiya, ukon rason, sang pagpasar sini.
Indi bala ang tumod sining Seat Belt Use Act amo agud malikawan ang disgrasya sa dalanon?
Sang pagpondo mismo sang taksi sa dapat sini pondohan sa higad sang dalan, segurado naton nga hilway na ang drayber kag ang iya mga pasahero sa ano man nga disgrasya, nga amo gid man ang puntirya sang kasuguan.
Luyag man seguro sang drayber nga patyon anay ang makina bag-o makagwa ang iya pasahero, wala na niya ugaling mahimo ini kay naghingagaw na maggwa ang pasahero nga wala na sing seat belt.
So, kon may sayop sila, indi ini mapatungod sa posible matabo nga disgrasya sa ila kay nakapondo na gani ang taksi sa husto nga lugar nga layo na sa peligro.
In other words, natuman na ang luyag matabo sang kasuguan nga malikawan ang disgrasya. Kag kon may kaso kita sa ila, seguro tungod lang sa wala man bug-at nga “negligence” sa ila obligasyon nga maghulat anay nga mapatay ang makina.
Tungod wala man sing natabo sa ila tungod sining negligence, pwede na seguro nga sawayon lang kag warningan sila agud indi na maliwat ining ila negligence. Ano abe sa imo Mr. LTO? (w_mateojr@yahoo.com/PN)
