NAKITA na naton ang paglaum sang nag-abot na ang bakuna sang Sinovac. May nagasunod pa nga magaabot kag ang iban nga taghimo sang bakuna ang nagsaad naman nga sila ang natalana man nga magapadala na sang ila gintigana nga bakuna sa pungsod Pilipinas.
Sadtong Pebrero 28, nag-abot ang 600,000 ka doses sang CoronaVac nga gindonar sang People’s Republic of China. Sini nga Marso 24, nag-abot ang dugang nga 400,000 ka doses sang CoronaVac nga bakuna nga ginhimo sang Sinovac Biotech Ltd. nga isa ka Chinese biopharmaceutical company.
Madamo na nga frontliners ang nakapabakuna bisan pa nga sadto may ginbatyag sila nga kahangawa apang sang nakita nila nga wala sang tuhay nga nabatyagan ang mga una nga nabakunahan gilayon man sila nga nagpabakuna.
May mga report nga ang iban nagpositibo pa sa COVID-19 bisan pa nga nabakunahan na sang CoronaVac sang Sinovac.
Wala kwestyon sa report. Apang dapat tukibon kon bala ang tul-id nga rason sang pag-angkon sang virus amo nga indi epektibo ang bakuna ukon basi may iban pa nga kabangdanan kon ngaa nagakatabu ini sa mga nabakunahan.
Sa yamuhat nga istorya, daw naluoy ako sa COVID-19 nga ginapasibangdan nga amo ang tagpatay sa mga nagkalamatay, ginapamatbatan bisan kulang sa pamatuod. Huo, may mga napatay gid man bangud sa COVID-19, apang basi ang iban nga napatay ang ginpatungod sa virus bisan tuhay ang kabangdanan sang kamatayon. Kangay sa Sinovac nga ginapasibangdan kag ginahikayan bisan kulang pa sa pamatuod.
Tanan na lang ipasibangud naton bisan pa nga kabus kita sa pamatuod. Ginapalukdo naton sang akusasyon ang natungdan nga wala sang ihibalo sa aton ginaakusar.
Nakabaton akon sang mensahe gikan kay Dr. Edgar Allan Sarusad, Pathologist sa Western Visayas Sanitarium nga nahamtang sa Santa Barbara, Iloilo nga ang Sinovac nagagamit sang inactivated vaccine ukon killed virus , nagakahulugan nga patay nga kagaw ang ginatublok sa nagapabakuna.
Siling ni Dr. Sarusad, “Wala na sang chance nga mag-cause sang infection kag manglaton ang ginbakunahan sa mga upod niya sa ila balay.”
Nahibaluan nga may report nga may napatay nga healthworker bisan pa nga nabakunahan siya sang CoronaVac sang Sinovac.
Nagapati si Dr. Sarusad nga posible nakaangkon sang natural infection ang biktima bisan pa nga nabakunahan na siya. Ginpaathag sini nga posible wala pa nag-epekto ang bakuna agud nga i-stimulate ang lawas niya nga mag-produce na sang antibodies bangud ang ini nga mga antibodies ang nagakinahanglan sang tion, sinemana tubtub binulan, agud mag-develop kag maglunsar sang depensa. Bangud sini, bisan pa nga nabakunahan na ang healthworker apang napatay siya sa gihapon sang nalatnan siya sang virus, ilabi na nga may co-morbidities pa ang biktima.
Sa nasiling ko na, indi magic ang bakuna nga kon matublukan na ang tawo gilayon nga magatuhaw ang taming sa iya lawas agud pangapinan siya.
Tandaan naton nga ang kada isa ka tawo may tuhay nga reaksyon ang lawas sa bakuna bangud nga indi pareho ang kabakod sang aton immune system, tuhay ang dugo, kag medical condition sang aton lawas. Madamo sang kabangdanan nga dapat konsiderahon rason nga indi kita makahimo sang gilayon nga konklusyon.
Buligan naton ang aton lawas nga makahimo sang depensa sa bulig sang bakuna. Indi naton paghalugan ang aton pagpanagang agud nga indi kita malatnan. Kon nabakunahan na, dapat pa gid kuntani nga mas mangin aware kita kag mas hugton naton ang depensa.
Mismo ang Department of Health kag Food and Drug Administration ang nagsiling nga ang ini nga mga “serious adverse event” ang indi makatuga nga suspendiron ang pagpabakuna
Nakalab-ot sa ila ang report nga sadtong Marso 15, 2021 may napatay nga indibidwal matapos nakabaton sang COVID-19 vaccine kag nangin positibo sa COVID 19.
Bangud sini, ang regional kag national AEFI committees ginpaaktibo sa paghiwat sang maid-id nga imbestigasyon nga nagasunod sa 2019 WHO AEFI causality assessment methodology, ang NAEFIC kag RAEFIC naghimo sang konklusyon nga ang kawsa sang kamatayon ang tuga mismo sang COVID-19, indi sang COVID-19 vaccine.
Ang COVID-19 vaccines indi makatuga sang COVID-19.
Ginapatudok sang DOH kag FDA nga ang bakuna kabahin lang sa solusyon sa pagtapos sang COVID-19 pandemic. Bisan pa nga may bakuna, ang tawo dapat magpadayon sa pagtuman sa mga importante nga prevention measures kaangay sang pagsuksok sang masks, pagpabilin sang physical distancing, masami nga paghugas sang kamot kag paglikaw sa matawo nga lugar.
Kabay nga mahangpan sang tanan nga wala sang magic nga bakuna. Ipahigad naton ang kultura nga “instant” bangud naanad kita sa instant coffee, instant noodles, instant mami kag tanan pamatyag naton instant na.
Respetuhon naton ang proseso nga nagakatabu sa sulod sang aton lawas. Ang tanan may tion, ang tanan may higayon. Buligan naton magbakod ang aton immune system. Buligan naton nga mag-develop sang proteksyon ang bakuna sa aton lawas.
Ipadayon ang paghalong kag pagsunod sa minimum health protocols. (bertladera@gmail.com/PN)
