NGAA madamo gihapon ang wala luyag magpabakuna kontra COVID-19?
Para sa iban, ina tungod ining bakuna sa karon experimento pa lang, kag indi sila luyag magpa-abenturar nga itugyan ang ila ikaayong lawas sa wala pa sing kaseguruhan nga experimento.
Plano nila ang maghulat lang anay tubtub masaligan na gid ini sa experyensya sang kadam-an nga mauna, ukon tubtub ma-commercialize na ang vaccine.
Isa pa, malaka man lang kuno ang maigu sing “severe” sang COVID-19 kag mapa-abenturahan ini kasubong sang trangkaso (flu) nga indi kinahanglan magpa-bakuna, although available man ang bakuna para sa flu.
Ang record sang kalibutan nagasiling nga ang nagakapatay sa COVID-19 nagalab-ut na, on average, sa indi magsobra sa 5% kag ang laban sini mga tigulang kag ang may balatian nga may mataas sing risgo.
Tungod sini, sunu sa ila nga indi pa man tigulang kag wala man sing ginadala-dala nga balatian, wala gid man kuno sing daku nga kabalak-an kon nagaamlig ka man samtang nagapangita sing palangabuhian sa gwa.
Sori, ugaling nga indi ini mapasugtan sang aton gobyerno tungod sa experyensya man sang pila ka pungsod kon diin mataas ang death rate tungod sa halog nga pagpatigayon sang mga health protocols, katulad sang Sweden, kon diin ang death toll sining ulihi naglab-ut na sobra sa 10% ang excess mortality.
Pangayuon ta lang nga mabalanse sang gobyerno ang health measures kag ang livelihood sang mga pumuluyo para indi kita tanan matam-an tubtub magtalikud ang ngit-ngit sang COVID-19. Kag magpabakuna! Agud bisan maigu sining virus indi man “severe” kag indi ka magtupa sa ICU.
In other words, maayo gid man nga magpaniguro paagi sa bakuna agud malikaw kita sa malala nga sintoma kag masid-angan pa ni Kamatayan kon matabo, luas lang kon nakapanakga ka na nga itugyan na gid lang ang imo kapalaran sa binubuot sang Diyos.
***
Na-alarma ang bug-os nga kalibutan sa pag-ulhot sang United Kingdom variant kag iban pa nga variant sang Covid-19 virus sa South Africa, Brazil, India kag iban pa nga lugar.
May report na gani sang kasubong nga variant diri sa Filipinas.
Bunga ining mga virus variant, sunu sa mga scientist, sang “mutation” ukon pagbaylo-baylo sang forma (structure) kag gawi (functionality) sang orihinal nga virus.
Kabahin ini sang natural selection process sang mga species, pabor man ukon indi sa maapektuhan sini, katulad sang mga tawo.
Ang pamangkot: Maapektuhan bala sining COVID-19 variants ang karon nga mga health kag vaccination program?
Nadiskubrihan sa United Kingdom nga ining UK variant mas madasig manglaton sangsa orihinal nga COVID-19 virus. Mas madasig sing mga 70%, sunu sa mga health authorities. Kasubong man sini ang ugali sang iban nga variant.
Although indi man mas mapintas sangsa orihinal nga COVID-19 virus, nangin daku nga problema ining mga variant sa healthcare progam.
Ginbangdan ini sang madasig nga pagdamo sang infection cases kag madasig man nga pagginutok sang aton mga ospital.
Yara man gani ang kahangawa sang pila ka mga scientist nga basi maapektuhan sini ang vaccination program tungod virus-specific ang COVID-19 vaccine kag ang ining variants basi indi ma-identify sang antibodies kag pabay-an lang sa ila pagpamintas.
Kon indi man, basi kuno low-level lang nga immunity ang mahatag sang bakuna kag, tungod sini, pabalik-balik lang ang aton pag-antos sa COVID-19.
Kon matuod ini, daku ini nga problema, labi na gid sa ginsiling sang DOH nga community infection na ang dala man sang mga variant.
Sunu ugaling sa padayon nga pagtuon sang mga scientist, ma-identify man gali sang antibodies ang presensysa sining mga COVID-19 variant.
“There’s a lot of different arms of the immune system recognizing the virus. So if you have a mutation, it wouldn’t evade all these different arms,” pasalig ni Daniela Weiskopf, nga co-author sa pagtuon angot diri kag researcher sa La Jolla Institute for Immunology.
Siling niya pwede ma-identify gihapon ang variant sang antibodies sa pila ka bahin (pieces) sini nga napanubli sa orihinal nga COVID-19 virus nga gina-introduce sang traditional vaccine sa lawas sang tawo.
Sa kaso sang Messenger RNA (mRNA) vaccine, nga wala nagagamit sang COVID-19 virus, ma-identify ining variant halin sa viral protein sini nga mismo ang lawas ang naga-develop sa pagtudlo sang mRNA vaccine nga gamiton man sini sa pag-trigger sang immune system nga maga-produce sang antibodies./PN
