NAGAHAWAT-hawat na ang tanan samtang nagahilapit ang adlaw sa paghukom sang mga Filipino kon sin-o ang ila luyag mangin lider sang pungsod. Mas mainit ang kampanyahanay, mas puno sang emosyon, mas bug-os nga pwersa kag suporta ang ginahimo ang tanan lamang nga mangin madinalag-on ang kandidato sang kada isa.
Sa nabilin nga tatlo ka adlaw sang kampanya, mas ginapasulabi na sang tanan ang ila mga hilikuton may kaantanan sa pagsuporta sa ila nahamut-an nga kandidato. Mas mapisan sa pagpamalay-balay agud nga mahaylo ang iban nga tawo nga mag-upod sa ila kag suportahan ang ila kandidato.
Tuman ka krusyal ang kampanyahanay umpisa subong nga adlaw tubtub sa ikatatlo nga adlaw. Bisan nga ginadumilian ang kampanya sa adlaw sang Domingo apang may pagpangamang-kamang nga nagakatabu nga lipod sa ihibalo sang tanan. Pilit nga ginalikom apang kon kaisa nagakabisto man. Bisan sa adlaw mismo sang piniliay, may mga nagahingagaw pa sa paghaylo sa iban, nagapangaunyadi pa sang boto nga makadugang para sa ila kandidato.
Sa subong, nagatap-ok ang aso sa kada lumbayag sang mga kandidato kag ila tagsakdag, nagasibad sila sa paghingagaw nga madugangan ang kadamuon sang naga-upod sa ila. Tuman ka poog sang aso, makita ang paggamit sang kusog, sang tanan nga resources para sa eleksyon, kaangay nga daw wala nagabatyag sang kakapoy.
Matuod nga ang iban sadto nagahipos-hipos sa kon sin-o ang ila kandidato apang sa karon hayag na sila nga makita kag nagapakita na sang ila suporta. May mga tagsakdag nga nagalikaw sa gamo, may yara man sang indi luyag nga simu-simuon sang mas may poder ukon yara sa ibabaw nila rason nga nagakuob sila agud indi mamulalungan.
Nagatalbo ang yab-ok, tuman ka lubog, tuman ka garot. Indi mapunggan ang waras sang kada isa bangud nagahandom nga makapangibabaw sa ila mga kasumpong, sa kaangay nga mga kandidato.
Mas alandaman ang mga nagasuporta sa ila mga kandidato bangud sila ang mas emosyunal, sila ang yara sa komunidad nga naga-atubang sa tagsakdag sang iban nga kandidato, sila ang nagasumalangay sa dalan kag naga-iskimahay ang tinaga nga nagakawas sa ila mga baba.
Kabay pa nga wala sang dalagku nga insidente nga magluntad nga wala naton ginalauman. Ipabilin lang kuntani sang kada isa ang pagkalmante, indi magpanguibit, indi magpangturasok, indi magpangpasipala, indi magpanumboy, kag indi magtuga sang akto nga makasakit sa isig-kapareho.
Ipabilin naton ang pagrespeto sa kada isa. Tahuron naton ang desisyon sang kada isa. May mga luyag kita nga wala naluyagan sang iban, kag may mga nasum-uran kita nga paborito sang iban. Indi naton ma-imponer ang aton luyag sa wala sang gana. Indi man kita nila mapilit sa kon ano ang aton luyag. Kon hangpon naton ang kada isa, wala sang gamo nga magaluntad kag mangin malinong kag matawhay ang piniliay.
Indi kita magpaanod sa emosyon. Kampanya lang kita nga wala sang pagpamigos ukon paggamit sang kakahas.
Tandaan naton nga paglipas sang eleksyon, piyerdi man ukon daug ang kandidato, kita sa gihapon ang magaatubangay sa komunidad, kita sa gihapon ang mangabuhi kag magahimakas.
Indi pag-awayon ang kasilingan bangud sa eleksyon bangud sa tanan nga oras ang imo kasilingan ang pwede mo nga tawgon, ilabi na sa tion nga emerhensya agud nga magbulig sa imo.
Maghapuas ang aso sang kampanya sa adlaw sang piniliay. Posible nga sa tunga sang gab-i may lauman na nga resulta kon sin-o ang nagapanguna. May magahinugyaw kag may magahuyhoy ang paku.
Indi magkasubo kon malutos, importante nga ginhimo ang tanan agud nga magdaug. Kon ginkulabos, dapat hibaluon kon sa diin ang kahuyang, kon sa diin ang kabus, kon sa diin ang sayop agud nga mangin salandigan sa paghimo sang istratehiya sa masunod nga pagbatalya.
Ang kabuhi isa ka malawig nga leksyon sa pagpakanubo. Dapat kahibalo kita magbatyag sa isig-kapareho naton. Ang nagdaug dapat magpakanubo, ang nalutos indi magpangasubo.
May higayon ang kada isa, may tion ang kada isa. Ang malutos nga magatuon mas may daku nga higayon nga mangin madinalag-on sa masunod nga pagpasimpalad. Ang magdaug nga mangin hanginon ang may daku nga higayon nga indi na makabalik sa pwesto, umalagi lamang bangud sa pagligwat sang iya batasan.
Sa pagpuas sang aso, kabay nga magbalik ang maayo nga tamdanay sang mga nagsumpakilay.
Tandaan naton nga umalagi lang gid ang eleksyon. Kada tatlo ka tuig ukon anum man ka tuig may ginapili kita agud nga magdumala para sa lokal kag sa nasyunal nga posisyon.
Indi kita magpatama sa paghaboy sang masakit nga tinaga. Paminsaron naton nga ang tinaga nga nagkawas sa aton baba ang indi na mausang kag liwat nga tunlon.
Sa pagpuas sang aso, ang kasilingan kag mga himata ang una nga makita sa garhum sang panulukan. (bertladera@gmail.com/PN)