GINALAUMAN na ang pagsaka sang balor sa balayran sa kuryente bangud man sa pagluntad sang kakulangan sa suplay gikan sa mga planta sang kuryente.
Nabatyagan kag mabatyagan gid sang mga konsumidor sang kuryente, sa bisan diin man nga lugar, ang epekto sang yellow alert kag red alert nga gin-anunsyo sang National Grid Corporation of the Philippines (NGCP).
Nagakahulugan nga may mga planta ukon generation compnies nga naapektuhan ang ila pagsuplay sang kuryente bangud sa madamo nga kabangdanan. Nagresulta ini sa pagkabus sang suplay sang kuryente ukon kulang ang ila mahatag rason nga nagpaandam sang posible nga pagluntad sang brownout sa pila ka mga lugar, ilabi na sa nasakupan sang mga electric cooperatives.
Madamo na ang nakamulalong sini, ilabi na ang mga miyembro-konsumidor sang Iloilo II Electric Cooperative, Inc. (ILECO II) nga halos nagdoble ang ila balayran nga napagkit sa ila bill.
Ginpathag ni Engr. Jose. Redmond Eric S. Roquios, General Manager sang ILECO II, nga sa ila pagpangusisa nagdaku ang konsumo sa kuryente sang mga konsumidor bangud sa tuman ka init sang panahon.
Bisan nagsaka gid man ang ila power rate sang Php1.40 apang indi ini makapadoble sa ginabayaran nga kantidad sang mga konsumidor.
Matuod nga kon kaisa daw sa wala na sa bungog naton ukon wala na ginatalupangod kon pila ka bentilador ang naga-andar, kon ano kalawig kag kakusog ang andar sang aircon kag iban pa nga kagamitan bangud sa kainit sang panahon.
Bangud sa pagnipis sang suplay sang kurtente, ang mga generation company naga-usar sang ila diesel plant nga mas mahal kon paandaron kaysa sa mga naandan, kag kon sa indi husto nga tion. Ang pag-andar sang sini nga sahi sang planta magaresulta sa mahal nga bili sang kuryente kag mas daku ang balayran sang mga konsumidor.
Agud nga madugangan ang kabus nga suplay sang kuyente, ginpaandar ang mga diesel plant nga dapat kuntani sa tion lang sang peak hours agud nga mas barato. Kon paandaron ini sa malawig nga panahon, mas mahal ini kag nagapasaka sa presyo sang ginakonsumo nga kuryente.
Indi lamang mga miyembro-konsumidor sang ILECO II ang makabatyag sang daku nga balayran sa ila kuryente nga nakonsumo kundi lakip man ang ila pa nga electric cooperatives kag power companies sa bug-os nga pungsod.
Kon talupangdon naton ang aton mga nangin gawi sa sining mainit nga panahon, halos wala untat ang andar sang bentilador ukon aircon kag wala nagahalin sa panimalay, nagapabugnaw, kag sige lang andar sang mga appliances.
Posible ang iban makapila ka beses nagapaligo sa isa ka adlaw kag masami nga naga-andar ang ila mga motor para sa tubig.
Nagakahulugan nga indi normal ang aton pagkonsumo sang kuryente bangud gina-away aton ang mainit nga panahon. Nagatipon kag nagadaku ang aton konsumo kag nagakakibot na lang kita kon makita na naton ang bill nga tuman ka daku sang balor nga nakabalhag.
Posible nga indi kita makapati sa pagdaku sang aton balayran apang kon aton busision ang mga sirkumstansya basi pa lang nga kita man ang maathagan.
Makakilibot tuod kon linibo ang bill sang kuryente. Masakit sa mata ang maglantaw sa nagadamo nga numero kag nagahitad nga balor.
Kon daw indi gid kita makumbinser sa kantidad, kinahanglan lang nga magpangayo sang paathag gikan sa inyo power utility company agud masanagan sa kantidad nga napagkit sa aton bill.
Nahangpan naton ang inyo sentimento. Natural ina nga reaksyon. Apang, antes kita magbasol sa iban, tungkaron naton ang kabangdanan, basi sa aton kaugalingon may dapat man kita nga tadlungon agud nga indi kita mag-abaga sang daku nga balayran. Basi kinahanglan man naton nga kay-uhon ang aton pagginawi agud nga indi kita matam-an sa aton konsumo.
Handa man ang mga power company nga magpaathag sa kon ano ang sitwasyon kag agud maathagan kon ano ang posible nga mga kabangdanan, kon ano ang posible nga rason sang pagsirit sang bill sa tuman ka mahal nga kantidad.
Wala ka man sang pyerdihon kon mamangkot agud maathagan kon ngaa ang bill nagsirit. Handa man sila nga magpaathag, maghatag sang tion, kag mag-akomodar sa mga konsumidor nga may dalagku nga balayran kag natingala sa bill sang ila kuryente. (bertladera@gmail.com/PN)
