BY ROBERTO ‘BERT’ LADERA
NAGATIYOG ang kalibutan sang mga Pilipino sa tatloka “P” nga ginasiling nila sadto pa. Ang tatlo ka “P” amo ang “pelikula”, “pulitika”, kag “palakasan” ukon sports.
Subong nga yari na kita sa panahon sang eleksyon, bisan mga artista kag mga atleta ang nagapasakop sa sini nga proseso agud mapilian kag makaserbisyo sa ila mga kasimanwa. Indi mahinago nga may mga negosyante kag personalidad sa social media nga naga-file man sang ila certificate of candidacy.
Ang tanan may kahigayunan kag may kinamatarong nga makapapili tungod isa lang man ang handom sang kada isa, ina amo ang magserbisyo sa banwa.
Indi man malipod nga diri sa aton, pila lang ka apelyido ang makabig nga baskog sa patag sang pulitika kag amo ang ginakilala nga mga lider kag amo ang gina-updan sang mga bag-uhanon kag luyag nga mangin madinalag-on sa ila pagpapili.
Sadto pa man, nagabagting na sa dulunggan sang mga pumuluyo sa probinsya sang Iloilo ang mga apelyido nga Garin, Defensor, Tupas, kag Biron. May nagatuhaw nga mga apelyido nga amat-amat nga nagabaskog kag mga yara man sang amat-amat na nga nagatahaw bangud sa kalutusan sa eleksyon ukon wala sang nagasunod nga kaliwat nga makapadayon sang ila sahi sang pagserbisyo.
Antes pa man magtakop ang bulan sang Setyembre kag antes man magsugod ang bulan sang Oktubre, ilabi na sa pag-umpisa sang pag-file sang COC, naglanog na ang anunsyo sang gobernador nga iya napilian nga mangin running mate ang outgoing nga alkalde sang banwa sang Anilao.
May mga nakibot tungod nga sa malawig nga panahon nga sumpunganay sang Biron kag Defensor, yari sila nga nagtingob sa pagtib-ong sang isa ka kandidato gikan mismo sa Cuarto distrito nga teritoryo sang mga Biron. Nagatindog nga tuparay sa lobby sang kapitolyo kag isa ang ginasambit, isa ang ginatib-ong, kag isa ang ginahandom.
Nagkup-anay ang madugay na nga magkasumpong nga pwersa. Nagpakita sang pag-isa. Ginpabatyag ang paghugpong para sa isa ka tinutuyo nga mapadayon ang pag-umwad sang probinsya.
Sa pihak sang ila kasadya, may yara sang nagakasubo.
Madugay na nga nagapaalinton si Cong. Boboy Tupas sang iya intensyon nga magpapili bilang bise gobernador. Nagapabatyag, nagapahayag, kag nakibot nga wala ginkonsiderar ang iya nga tuyo.
Nahibaluan nga outgoing man si Tupas kag ang iya tiayon nga si Board Member Binky April Tupas ang ginatib-ong nga magapapili tal-os a iya.
Matuod nga madugay na naga-updanay ang mga Biron, Tupas kag Garin. Sila ang nagdala sang kandidatura sang UniTeam sadto diri sa probinsya sang Iloilo. May ginhiwat nga political rally sa Barotac Nuevo kag subong man sa Guimbal.
Ulihi na man lang nagsaylo sa partido sang Partido Federal ng Pilipinas ang gobernador tungod sadtong nagligad nga piniliay, lain nga kandidato ang iya gin-updan.
Sa subong, indi man naton mabatian ang pagsunggod ni Cong. Boboy Tupas apang ang emosyon mabatyagan naton.
Sa pihak sang kapaslawan nga wala napilian nga mangin running mate, magapadayon siya sa iya pagpapili.
Wala sang may dinahum-dahom nga possble mangin kasumpong ang gobernador. Sa karon, malanay ang balud sa kalalawran, nagapatimaan sang kalmante nga sitwasyon.
Apang, malayo pa ang Oktubre 8, ang katapusan nga adlaw sa pag-file sang Certificate of Candidacy. Madamo pa sang posibilidad, madamo pa sang tion, madamo pa sang sirkumstansya nga magaluntad.
May mga bagay nga wala ginalauman apang nagatuhaw bangud sa hinali nga desisyon. May mga bagay nga ginalauman apang indi matigayon bangud sa pugong sang mga sirkumstansya.
Apang, ang matuod nga hangaway wala naga-arangka sa bisan ano nga inaway. Ginatun-an sini ang sitwasyon, ang kinaiya sang kasumpong, ang kusog nga iya pagasumalangon, kag ang kapasidad sang iya engkwentruhon.
May mga hangaway nga kahibalo magpaiway. Ginabasa ang huyop sang hangin kon magpabor sa iya. Ginatangla ang langit kon angay nga magdesisyon.
Sa pulitika, indi kinahanglan ang magsaruso nga indi preparado. Indi kinahanglan nga magpapili lamang nga makabalos sa kasumpong.
Dapat pamatian ang pulso sang tawo. Kon ano ang ila huyog, kon ano ka kusog sang ila tingog.
Paglipas sang piniliay, ang ginakup-an mahimo mo man nga palayuan. Ang imo sunggod magatahaw kag magapanumbalik ang maayo nga tamdanay.
Basi pa lang mahangpan man sa pila ka adlaw kon ngaa kinahanglan nga magkupo sa kasumpong kag ang sunggod amo ang maayo nga bulong para sa mas mapag-on nga relasyon.
Sa subong, puno sang negatibo nga emosyon ang nagalikop sa dugha kag pang-ino-ino.
Indi naton mabasol ang kada isa. May rason sa likod sina nga indi pa nila mabungat sa karon. Ang matuod nga kabangdanan indi pa kinahanglan nga mahibaluan kon indi pa luto ang panahon.
Importante nga mahangpan naton ang kahulugan kon ngaa nagakupo sa kasumpong kag nagasunggod ang suod. (bertladera@gmail.com/PN)
