LABAY MAN AKON

[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]

[av_heading heading=’LABAY MAN AKON ‘ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
BY RUNJI ROCIO JAMOLO
[/av_heading]

[av_textblock size=” font_color=” color=”]

Buhay media

KADUNGGANAN kag selebrasyon. Ang akon semana nga nagligad nagsugod sa pagpadungog kag nagtakop sa isa ka selebrasyon.
Una ang kadungganan. Dako nga kadungganan para sa ini’ng inyo alagad nga nahingadlan nga Reporter of the Year for Radio sang 5th Globe Media Excellence Awards (GMEA) nga ang pagkilala ginhiwat sa Cebu City sadtong Septiembre 22, 2016. Ang akon pasakup “Bayanihan kontra maternal deaths.”

Ang matuod, duha ka Ilongga ang nagpangibabaw sa 789 ka pasakup gikan sa mga journalists nga naka-base sa mga syudad sang Iloilo, Bacolod kag Cebu. Si Julia Carreon Lagoc nga kolumnista sang sini nga pahayagan Panay News nagdaug sa iya column “Big 3 little words: humane, just, fraternal.” Dako ang akon bugal nga magtindug upod sa iya (figuratively speaking) sa isa ka entablado sa diin kami ginpadunggan bangud estudyante nya pa ako sadto sa isa ka English Literature class sa St. Paul College of Iloilo.
Ang mga nagdaug sa 5th GMEA amo ang mga masunod:
* Reporter of the year for television: Jinky Rosit
* Explanatory/Investigative story of the year: Allan Domingo
* Reporter of the year for Print & Online news portal: Ador Mayol
* Explanatory story of the year for print: Cherry Ann Lim
* Reporter of the year for radio: Runelyn Jamolo
* Public affairs story of the year for radio: Atty. Ruphil Bañoc
* Columnist of the year: Julia Carreon-Lagoc
* Photojournalist of the year: Ferdinand Edralin
* Social media campaign of the year: Maria Sigrid Lo
* Social media advocate of the year: Joyce Torrefranca
* Blogger of the year: Christian Literatus
***
Sang nagligad nga tuig, sang ika-apat nga tuig sang GMEA, ini’ng inyo alagad nangin nominee para sa akon entry nga “Women bear the brunt of the drug problem.”
Kadungganan na nga mangin nominee, bisan gani malakip lang sa shortlist. Sa 789 ka entries, 87 ang nalakip sa gin palip-ot nga listahan nga ginpaidalum sa maid-id nga screening sang mga hurado nga gikan sa academe kag business community sang natungdan nga mga journalists.
Ang mga nalakip sa shorlist amo ang mga pasakop sang mga Iloilo-based journalists kag bloggers nga sanday Nestor Burgos Jr., Glenda Sologastoa, Louine Conserva, Sammy Julian, Ricky Alejo, Guijo Dueñas, Joselito Villasis, Joel Franco, Elena Pabiona, Perla Lena, Merianne Ereñeta, Leon Manolo Taclino, kag Raymart Escopel.
Sanday Burgos, Pabiona kag Escopel lunsay mga finalists sa nasambit nga search.
Ang gin hiwat nga 2016 GMEA pagkilala sang kritikal nga katungdanan (role) sang media organizations kag online communities sa pag-shape sang public opinion sa pagpatuman sang social change.
***
Ang recognition makabig nga pagpikpik sa likud o abaga sang mga journalists sa pagpadayon sang hangkat nga magdul-ong sang balita. Suno gani kay Cito Beltran nga kolumnista sang Philippine Star, ang sa likud sang sa mga certificates, plaques kag padya, ang awards isa ka important validation sang kon kaisa indi matalupangdan nga contributions sang matuod-tuod nga professionals sa media.
May kamatuoran sa iya ginpahayag bangud adlaw-adlaw nga tanan, ang journalists nagasabat sang hangkat sa pagdul-ong sang balita – mainit man o maulan, regular day o holiday, adlaw man o gab-i – bangud ang balita wala nagapili sang tiempo.
Kon kaisa nagatipon na sang mga balita ang mga katapo sang media para may kuoton nga estorya sa adlaw nga wala sang opisina. Data banking ang tawag sina. Malayo pa lang ang long holidays katulad sang Christmas break, may mga natago na nga mga “stories” ang mga reporters o writers bangud ang pagbalita wala nagakilala sang Kuaresma o Paskua.
Christmas holidays sadto sang naglugdang ang isa ka barko sakay ang mga Ilonggong pasahero. Gani imbes nga maghingagaw sa Christmas lunch upod sa pamilya, puerto kag punerarya ang gintambayan sang mga katapo sang media.
Sang nagwaswas sa Kabisay-an ang supertyphoon “Yolanda”, todo bantay ang mga reporter (wala gani nila maseguro kon bala safe ang ila ginbiyaan nga pamilya.)
Sang ginbaha ang syudad kag probinsya, haluson nga makapaninlu sang ila ugsaran ang mga katapos sang media bangud ang serbisyo sa mga pumuluyo ang gin-una. Ina bangud ang mga laragway sang baha, naguba nga mga eskuelahan o nahantal nga mga bangkay indi sarang maghulat sa mga tilinluan sa imo puluy-an (nga sa masami indi mahangpan sang mga kaupod sang amon panimalay).
***
Kon award lang ang pagahambalan, madamo sa mga working journalists ang dapat hatagan. Samtang pag-pursue sang balita ang sa pensar sang isa, kon kaisa mabutang pa sa delikado kabuhi sang isa. Sa sini’ng away kontra druga, ang reporter naga-employ sang mga stratehiya nga kon kaisa maulihi lang sa pangontra (media war) mahapos pa nga akigan kag gina akusahan nga nagpatumbaya.
Gani bisan nagahinagub na ang gabi kag malayo pa ang pulian, indi sarang nila nga biyaan nga indi kompleto ang estorya sa kahadluk nga ma-awardan pa (sang ila editor o news director.)
Madamo ang rason nga posible i-hugot. May yara nga indi makahangup sang pamilya sang absence nila – sa kinasadya man o panahon sang kasakit. Malapit lang kuno pag daw sa malayo man kay mas gina una ang balita sang sa kinahanglan sang pamilya. Pag-prioritize ang amo tawag sina. Pagpangita sang medyos nga makasabat sa kinahanglanon sang pamilya samtang kinahanglan nga mag-submit sang story.
Indi dako ang kita sang isa ka reporter sang media. Pero bisan sina ginahimulatan nga maantusan ang tanan. Madamo ang rason nga talikdan ang katungdanan kag magpangita sang liwan nga palangabuhian. Apang ang pagka-journalist isa ka katungdanan nga bangud “love” mo, mangita kag mangita gid sang rason nga magpabilin.
***
Dako ang papel sang mga beat reporter kag writers sa news media. Gani matarung lang nga sila padunggan. Hatagan sang maayo nga sueldo, seguridad sa ila pagtrabaho kag kon ano pa nga mga benepisyo, magluwas pa sa matahum kag kaaya-aya nga opisina kasubong sang facilities nga yara karon sa Panay News. May tagsa ka cubicle ang mga writers nila nga equipped sang computer ang kada lamesa. Mabulubugnaw ang klima nga conducive gid sa pag-obra sang balita.
Sang nagligad nga Biernes, ginpain sang Panay News management ang isa ka gab-i nga saulugon ang ikanapulo’g tatlo (13) ka tuig sang HUBLAS NGA KAMATUORAN.
Ang Hublas nga Kamatuoran nga ginapamuan sang ila editor nga si Darlene Delgado, gin dihon agud makapangalagad sa mga Hiligaynon-speaking Ilonggos nga may mabasa nga balita sa kaugalingon nga pulong.
Suno kay Madame Mary Fajardo, dako ang hangkat sa pagpalakat sang isa ka local nga pahayagan.Gikan sa mas masangkad nga pahina, napagamay, napasangkad naman liwat. Iya ginasihagum nga madamo pa gid ang hangkat sa palaabuton. Posible may pagbag-o. Kon ipaanggid sa tawo, teenager na ang peryodiko.
Malipayon nga ikanapulo’g tatlo ka tuig, Hublas!/PN

[/av_textblock]

[/av_one_full]