MAHUYOG kita sa sport apang daw wala sing huyog ang sport sa aton kon ang pang-kalibutanon nga sport na ang paga-istoryahan.
Una, tungod “small Malay man” lang kita nga arisgado lang makig-compete sa “big man” katulad sang Amerikano kag Europeano, nga kon makadaug man kita sa ila daw na-milagrohan lang. Ikaduha, kon makaupod man kita sa pareho nga categoriya sang ikasarang, indi man kita makatupong sa manggad nila agud maghanas sing husto sang mga atleta.
Gani, ang pagsulod sang Filipinas sa prestigioso nga Summer Olympics, nga nagsugod pa sa ancient games sa Olympia, Greece, indi agud magdaug gid sang Olympic medal.
Agud lang maka-partisipar! Para sa aton, ang ma-qualify lang sa Olympic (Summer) Games isa na ka daku nga kadalag-an.
Nonetheless, wala kita nagkataka agud magpartisipar sa Olympic Games sugod sadtong 1924, luas lang sang kanselado ini sadtong WW1 (1940) kag WW2 (1944) kag sang gin-postpone ini tungod sa Covid-19.
Believe you me, pero nagdaug pa kita sang pila ka Olympic medals nga naglab-ut sa 14 ka medalya tubtub sa pagdaug ni Hidilyn Diaz sang una nga gold para sa Filipinas sadtong 2020 Tokyo Olympics, nga nagduso na sa aton nga ambisyonon na sing tuod-tuod ang “Quest for Gold” sa Olympics.
Natuman ini sa pagdaug ni Carlos Yulo sang 2 ka gold sa 2024 ParisOlympics. Upod sa gindaug nga bronze medals nanday Neshty Petecio kag Aira Villegas naangkon na naton, sa kabug-usan, ang 18 ka Olympic medals.
Basi indi kamo magpati, pero diutayan lang kita namilagrohan nga makadaug sang gold sadtong 1948 London Olympics pa.
Gindaug tani ini para sa Filipinas ni Victoria Manalo kon nabaton dayon ang iya petition for dual citizenship bilang Filipino sa bahin sang iya Filipino nga amay kag English nga iloy kag sang iya pagminyo na sa Amerikano nga bana.
So, ginrepresentaran na gid lang niya ang United States kon diin nagdaug siya sa 1948 London Olympics sang duha ka gold – isa sa Springboard Diving kag isa man sa Platform Diving.
***
Una nanikad para sa Olympic medal si Teofilo Yldefonso sa swimming (breastroke) sa Amsterdam (1928) kag Los Angeles (1932). Sa iya pagdaug sang bronze nangin una pa gani ini nga Southeast Asian sa pagdaug sang Olympic medal.
Si Simeon Toribio, bronze naman sa high jump sa Los Angeles (1932) nga nangin flag bearer pa sang Filipinas.
Si Jose Villanueva bronze man sa boxing (bantamweight) sa Los Angeles (1932).
Nagdaug man sing bronze si Miguel White sa 400m hurdles sa Berlin (1936).
Nagsunod naman ang iban naton nga mga atleta sa pagdaug sang bronze kag silver bag-o pa magdaug si Diaz sa weightlifting sang gold sa 2020 Tokyo Olympics.
***
Historic kag daku gid matuod ang nahimo nga kadalag-an sang aton mga atleta sa 2024 Paris Olympics.
Nagpadala kita diri sang 22 ka mga atleta sa 9 ka different disciplines nga nagalakip sang rowing, boxing, weightlifting, gymnastics, athletics, fencing, golf, swimming, kag judo. Ginpangunahan ini nanday silver medalists Neshty Petecio kag Carlo Paalam sang 2020 Tokyo Olympics.
Nagdaug kita diri (2024 Paris Olympics), sa nasiling ta na, sang 2 ka gold kag 2 ka bronze, kag nag-angkon sang dalagku nga benefits kag incentives ang aton mga atleta diri.
Nagbaton sing minilyon ka pesos si Carlos Yulo, Petecio kagVillegas sa idalom sang Republic Act No. 10699, ukon ang National Athletes and Coaches Benefits and Incentives Act. Ang Philippine Olympic Committee (POC) nagpasalig man sa paghatag sang House –and-Lot sa magadaug sang gold sa 2024 Paris Olympics.
Si Yulo nagbaton sa idalom sang RA 10699 sing premyo nga PhP20M sa 2 ka gold medal nga gindaug niya, samtang tag-PhP2M man ang nabaton sang duha ka bronze medalists.
Nagdugang pa sing pabuya ang Kamara (House of Repesentatives) kay Yulo sang PhP14M.
Ang nabilin sa mga 22 ka atleta sa delegasyon sang pungsod gintagaan man ni PBBM sang tag-isa ka milyon ka pesos (PhP1M); PhP500,000 naman ang kada coach.
Ini tanan agud, sunu sa kay PBBM, mas maenggayo ang aton mga atleta nga handumon pa gid nga magdaug sing medalya sa masunod nga mga Olympic Games.
Wala man nagpabaya ang mga dalagko nga mga kompaniya sa private sector sa pagpabatyag sang ila kalipay kag pagdayaw sa kadalag-an sang aton mga atleta upod sa paghinugyaw sang ila sobra 100 ka milyon nga mga kasimanwa.
Gintagaan nila si Yulo sang daku nga cash nga pabuya kag mga non-cash incentives (condo, free flight, matahum nga salakyan, etc.) nga naghatag na sa iya, sa kabug-usan, sang indi magkubos sa PhP35M nga balor sang cash kag non-cash incentives.
Ang masunod nga Olympic Games natalana hiwaton sa 2028 sa Los Angeles, USA./PN