NABATYAGAN ang “dangerous cold” sang mga pumuluyo sang Central kag Eastern United States sadtong Pebrero 2025, pahayag ni Alex Sosnowski sa iya report halin sa AccuWeather para sa Yahoo News sadtong Pebrero 16, 2025.
Upod sini ang “gusty winds”, dugang nga report man ni Mody Chapman sa iya report sa MSN. May kusog ini nga 50 mph sang “winter storm”. Mayor nga igu sini ang New York kag New England nga nagtuga pa sang “power outages” sa pila ka lugar. Nagtuga pa gani ini sang “blizzard” nga nagpabudlay sang pagbyahe bangod sang low visibility sa dalanon.
Sa Central US, nagdala ini sang record-breaking “cold and dangerous wind chills” halin sa Arctic Ocean. Na-experyensyahan diri ang kalamig tubtub sa kanubuon nga -51oC (-59.8oF), sunu sa National Weather Service (NWS).
Kag, believe you me, sunu sa NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration), ang “warmest temperature on record” na-record sadtong Enero 2025, ang bulan nga bahin pa sang malamig nga winter season sa US halin sa Disyembre tubtub Pebrero.
***
Paano natabo ini? Ironically, ang pagsanyog sang Global Warming nga nagapainit dugang sa kalibutan nagtublag kag nagharang man sang lakat sang Gulf Stream nga kinaandan nagadala sang warm water halin sa tropical waters, katulad sang Gulf of Mexico kag Caribbean Sea, pakadto sa North Atlantic Region (NAR).
Ang NAR galakip sang mga pungsod sang Canada kag US sa North America kag sang Europe nga nagaubay sa North Atlantic Ocean.
Ang kabangdanan sining paglala pa gani sang lamig dira sa NAR, sunu sa mga siyentipiko, amo ang madasig nga pagtunaw (melting) sang inland glaciers kag ice sheets, upod sa intensive rainfall nga gaula sang malamig nga fresh water halin sa Greenland kag sa indi ordinaryo nga pag-inulan dira sa palibut sang North Pole.
Nagaharang (shut-off) ining malamig nga fresh water sang warm water nga kinaandan ginadala sang Gulf Stream sa NAR.
As a result, sa lugar nga maka-experyensya sang makapaumpaw nga init ang taga-NAR halin sa Gulf Stream, ga-antos pa gani sila sing dugang nga kalamig sa pagdominar na sing lubos sang “chilling cold” halin sa Arctic Ocean kag pasulod sa Atlantic Ocean.
Sadtong 2023 pa lang gani may pila na ka mga meteorologist, nga nagabantay sa weather phenomenon, ang na-alarma sang posibidad sang pag-shutoff ukon pag-collapse na sang Gulf Stream, nga ila ginpatihan posible magluntad sa tuig 2025 tubtub 2029.
Kag naisip na gani nila ang posibilidad sang pagluntad sang isa ka Little Ice Age dira sa NAR. Isa ini ka regional cooling sa North Atlantic Region, nga unlike sa “True Ice Age” nga nagasakop gid sang bug-os nga kalibutan sa sulod sang minilyon ka tuig. Ang LIA, usually, nagalawig lang tubtub 100 ka tuig.
Sunu sa Nasa Earth Observatory may tatlo na ka tion nga natabo ang Litle Ice Age. Sadtong 1650, 1700, kag 1850, mga tinuig nga nasulod sa panahon sang Industrial Period, kung san-o nagsanyog ang greenhouse gas GHG) nga nagtuga sang Global Warming kag sang far-reaching global Climate Change.
Mga 44 ka mga siyentipiko na gani ang nagpahayag nga dapat maaksyunan na dayon ining problema.
Otherwise, basi indi na ma-reverse ang sitwasyon sa sige pagtupa sang nyebe (snow) kag pagtig-a sang indi pa matunaw nga bahin sa idalom sang glacier nga mabudlay na ukabon, kag padayon nga magadala sang iya kalamig tubtub san-o. Kag amo na ina ang pagtuhaw liwat sang Little Ice Age dira sa NAR!
***
Ang malain pa, kay nakita man sang mga meteorologist ang global effect sang pag-shutoff sang Gulf Stream.
Isa dira ang Temperature Decline sa 10-15 degrees Celsius dira sa NAR. May domino effect ini on a global scale sa agriculture, energy consumption, pati na sa human health kay ang colder temperatures makapalala sang respiratory issues.
Ang pag-collapse sang Gulf Stream makaresulta man sa Significant Rise sang sea levels sa North Atlantic Region tubtub sa iban nga bahin sang kalibutan, nga maka-cause sang coastal erosion kag flooding. Ang implikasyon sa ekonomiya mangin daku man kaayo.
Ang pag–collapse sang Gulf Stream maka-Disrupt man sang global water cycle kag rainfall patterns nga kinahanglan sang agrikulutra sa iban nga bahin sang kalibutan. Ang mga pungsod sang India, South America, and West Africa mangin hard-hit. Ang pagliwat sang weather patterns makaresulta sa crop failures, food shortages, kag pagsaka sang presyo sang mga balaklon nga makaapektar sang binilyon nga mga tawo worldwide.
Daku man ang Ecological Impact sini sa palibut. Ang Amazon rainforest, nga ginakilala nga “lungs of the Earth”, mabutang sa dugang nga peligro. Magaresulta ini sa loss of biodiversity kag dugang nga carbon dioxide levels. In fact, ang Antartica ice sheets sa South Pole, sa sige-sige man pagtunaw sini, makatuga man sang sea level rise kag pag-disrupt sang marine ecosystems.
Bangod sini, kinahanglan maaksyunan na dayon ining problema paagi sa bagay nga mitigation approaches kag sang mga hingyo nga mapauntat ang ice melting sa North kag South Pole.
Most importantly, ang pagpatuman gilayon sang pagpugong sang pagtaas sang global temperature nga indi maglapaw sa 1.5oC kag pag-decline na sini sa bagay lang nga temperatura!/PN
