ISA GID lang ang pihu nga solusyon sa problema naton nga mga pumuluyo batok sa krimen nga tuga sang mga riding-in-tandem. Ano ini?
Ang makasabat sini sa sulod sang 15 segundos, henyo (genius)! Aba, genius ka gali, kay husto ang imo sabat, kag ina amo ang pagdula sang mga motorsiklo sa aton mga dalanon!
Ugaling indi ini matabo sa aton pungsod nga nagapati sa Demokrasya kag Kahilwayan, sa diin ginapamatian gid ang panghuna-huna sang mga pumuluyo bag-o ihulog ang mga importante nga desisyon sa panghimanwa.
Sa mga pungsod komunista kag sosyalista posible pa seguro kay sa masami ang mga lideres na gid lang ang nagamuni-muni sang dapat ipatuman.
In fact, may mga mayor nga dalanon sa Tsina kag Myanmar nga banned, ukon indi tugot, ang paggamit sang motorsiklo bilang salakyan pang-transportasyon agud matapna ang mga motorcycle-related crimes sa sining mga pungsod.
Ang pagpuyo sa pungsod nga Hilway kag Demokrasyahon wala sing mahapos nga solusyon sa mga problema, siling gani sang anay nagtaliwan na nga konsehal sang Siyudad sang Iloilo nga si German Gonzales, nga isa sang mga komentarista sadto sa radyo nga luyag ta pamatian.
Ina tungod dapat gid respetuhon sang aton sosyedad ang kinamatarong sang tanan nga makapabutyag sang ila panghuna-huna bag-o ipatuman ang ano man nga desisyon.
In other words, indi basta mapatuman ang isa ka kasuguan nga indi anay tun-an sing maayo kag mapamatian ang pumuluyo, labi na gid ang mga apektado gid.
Tungod sini, segurado naton nga indi gid magsugot ang kadam-an, kon indi gid man ang tanan, nga dulaon ang mga motorsiklo sa aton mga dalanon, nga minilyon ang kadamuon sa pungsod sa karon, katulad sang ginapatuman sa pila ka mayor nga dalanon sa Tsina kag Myanmar.
Kon may dapat man ipatuman, ina lang ang pag-regulate sang paggamit sang motorsiklo sa dalanon sa mangin-alamon nga paagi agud masabat ang aton problema sa mga riding-in-tandem sa diin man nga bahin sang pungsod.
Sa karon, sige pa gani ang saka sang krimen nga tuga sang mga riding-in-tandem. Sadtong 2010, may 1,565 na nga kaso. Nagtaas ining mga kaso sa 1,700 sadtong 2011 kag 3,000 ka kaso na ini sadtong 2013.
Kag sige pa gid ang pagsaka sang mga kaso nga wala na sing ginapatarma kon bala ordinaryo ka nga pumuluyo ukon halin ka sa prominente nga pamilya, kag bisan gani sa magagmay nga siyudad katulad sang Iloilo.
Indi man madali ang pagsolbar sang sining mga kaso, tungod indi man pareho ang modus operandi sang mga riding-in-tandem sa nagakalain-lain man nga mga lugar sa pungsod.
Laban nga tutok sining mga riding-in-tandem sa karon amo ang pagpang-hold-up kag robbery sa Metro Manila kag Central Luzon. Sa Visayas ang kaso masami mga shooting incidents. Masami naman nga may pang-kidnap sa Mindanao. In fact, may mga kaso man nga abduction kag sexual assault sa kon diin lang.
Of course, indi lang ini nagkatabo sa Filipinas, kundi subong man sa Guatemala, Colombia, Honduras, Venezuela kag iban pa nga mga pungsod, sa diin ginapatuman ang madamo na nga mga hingyu kag kasuguan.
Katulad ini sang pagsuksok sang vests kag helmets nga printado sang ila license numbers, kag ang indi pagbutang sing alangkasan (pillions) sa likod sang motorsiklo sa sining mga pungsod.
Ti, ano man ya ang aton luyag ipatuman nga angay sa aton lugar?
Ang wala sing male passenger sa likod, katulad sang ginasugo sang isa ka ordinansa sa siyudad sang Mandaluyong? Ang paggamit sing reflectorized vests sunu sa suhestyon sang city public safety and transportation office sa Iloilo? Ang pagbutang sang mga stickers sa mga salakyan? Kag ang mga mobile checkpoints?
Sa karon gani may bag-o na nga kasuguan nga nagapadaku sang plate number sa atubangan kag likud sang motorsiklo?
Sa subong ugaling gina-protestahan pa ini sang mga asosasyon sang mga motorcycle riders diri sa pungsod, samtang ginatun-an pa ang kaundan sang Implementing Rules and Regulations (IRR) kon ano gid ang dapat ipatuman sing pihu.
Sa aton nga bahin, luyag ta idugang ang pagpasanyog pa gid sang police visibility kag padayon nga libut sang aton mga hagad (highway patrol) agud manglagas sang mga suspetsado nga masami naga-overspeeding sa pagpalagyo. (w_mateojr@yahoo.com/PN)