
GINA-selebrar sang Kristiyano nga katilingban ang Semana Santa sa sulod sining semana.
Sa sining balaan nga panahon, ginadumdum kag ginapamalandongan sang bug-os nga katilingban Kristiyano ang pag-antos, pagkamatay paagi sa paglansang sa krus, kag pagkayab ni Jesukristo.
Si Kristo, sunu sa pagpati sang mga Katoliko, kabahin sang Balaan nga Trinidad (Holy Trinity) ukon Pagkatatlo sang Amay, Anak kag Ispiritu Santo samtang isa lang ka Diyos.
Ginatudlo ini sang Simbahan Katoliko nga isa ka misteryo. Daw indi gid man ini isa ka misteryo seguro kon padalman gid naton sing paghangop.
Sa aton paghangop sini, ang Anak ginbun-ag sang Amay halin sa iya lang kaugalingon samtang si Santa Maria tagdala kag tag-panganak lang sa duta sang Anak sa bulig sang Ispiritu Santo. Tungod sini, ang Anak may bug-os nga pagka-Diyos sang Amay. Ang Ispiritu Santo lubos man nga gikan sa Amay, kag tungod sini kasubong ini ukon isa man siya sa Amay.
Ang Ispiritu Santo sunu sa Bibliya amo ang āBreath of Lifeā (Genesis 2:7), ukon hangin halin sa pagginhawa sang Diyos, nga naghatag sang kabuhi kay Adan kag Eba. Amo man ini ang nagahatag sang kabuhi sa kalag sang mga makasasala. Siling gani ni Kristo (John 3:5): āLuas lang kon nabun-ag ang tawo sa bunyag kag sa Ispiritu, indi siya makasulod sa ginharian sang Diyos.ā
Tagpatuman man ini sang otoridad sang Amay sang ginpakilala sini si Kristo sadtong ginbunyagan siya ni San Juan sa suba sang Jordan. Sa sina nga tion, ang Ispiritu Santo nagpakita sa dagway sang isa ka pating (dove) sa uluhan ni Kristo samtang may isa ka tingog nga nagasiling: āIni ang akon pinalangga nga Anak nga lubos gid ako nalipay.ā
Ang Ispiritu Santo tuburan man sang pinasahi nga kinaalam, katulad sang ginhatag sini sa mga apostoles agud makapanudlo sa madamo nga pulong. Nagpakita ini sa dagway sang dila sang kalayo (tongues of fire) sa ila sadtong pagkayab na ni Kristo.
Sa sining pagtuo sa Ispiritu Santo nagtuhaw ang pamangkot kon bala ano gid ang nadangtan ni Hudas Iskariote sa iya malaut nga kasal-anan sa pagluib kay Kristo.
Siya bala nagtupa sa Impiyerno ukon nakaluas pa siya bisan lang sa Purgatoryo? Sa Purgatoryo, ang Katoliko nagapati nga diri gatupa ang mga kalag nga napatawad na ang ila mga sala. Ugaling, dapat pa sila lubos mahilway sa mga dagta sang ila mga sala.
***
Sunu sa Bibliya (Mark 3:28-29, Matthew 12:31-32, kag Luke 12:10), may isa ka sala nga āeternalā ukon indi gid mapatawad sang Diyos kag magadul-ong gid sa Impiyerno sang nakasala tungod sang kabug-aton sang sala (mortal sin). Amo ini ang āblasphemy against the Holy Spiritā, ukon ang pagpakamalaut sa Ispiritu Santo.
Sunu sa pagtudlo sang Simbahan Katolika, may anom sini nga sala batok sa Ispiritu Santo. Isa sini seguro amo ang sala niĀ Lucifer. Amo ini ang āObstinacy in Sinā, ukon ang pagpakatig-a sa padayon nga pagpakasala, labi na gid ang indi pagkilala sang gahum kag pagka-matarong sang Diyos.
Ang isa pa sining sala sa Ispiritu Santo nga wala sing kapatawaran amo ang āDespairā, ukon ang pagpati nga ang kasal-anan sang isa ka tawo wala na sing kapatawaran kag pagbaton na gid lang sang nagakabagay nga silot.
Tungod sini, ano ang ginhimo ni Hudas pagkatapos nga ginluiban niya si Kristo? Kag ano nga silot ang iya naagom sa Kahitaasan?
Sunu kay Matthew (27:3-10), ginbalik ni Hudas ang 30 ka kwarta nga pilak sa mga Hudiyo nga mga pari nga kabayaran niya sa pagtudlo kay Kristo, kag nagbitay na siya sang iya kaugalingon.
Ang Ispiritu may gahum sa pagbuhi bilang ābreath of lifeā, ukon hangin sa pagginhawa sang Diyos, sang tauhanon nga kabuhi kag sang kalag.
Gagwa ugaling, sa pagka-desperado ni Hudas sa iya wala tupong nga kasal-anan, nga wala na sing alagyan ang iya paghinulsol kag ginbaton na niya ang iya bagay nga silot, sunu mismo kay San Pedro, nga amo ang mahulog saālake of fireā ukon dagat-dagatan sang kalayo sa Impiyerno.
Si San Pedro ginpanginwala man niya si Kristo, apang indi tanto kabug-at ang iya sala.Nagtalangison siya sa paghinulsol kag ginpatawad sang Diyos. Nangin santos pa gani siya kag una nga Papa sang Simbahan Katolika. (w_mateojr@yahoo.com/PN)