GINARESPETO naton ang panan-awan ni Sen. Panfilo Lacson sa pagsiling nga napaslawan ang drug war sa pungsod bangud ang iya basehan amo nga wala napapas sing lubos ang pag-igsister sang ilegal nga druga sa pungsod.
Nagapati siya nga bisan masobra na 5,000 ka tawo ang napukan bangud sa pagpakig-away sang gobyerno sa ilegal nga druga apang may presensya sa gihapon sang ilegal nga druga sa mga komunidad kag may mga report pa sang pagbaligyanay kag may nagagamit pa sini.
Sa nasiling ko na, indi naton siya mabasol kon ang iya talagsan sang kadalag-an amo ang presensya sang ilegal nga druga nga makita sa palibot.
Kon padalman lang kuntani sang senador ang iya paghangop sa sini nga pagpakig-away sa ilegal nga druga, mas nakita niya kuntani ang kinatuhay sang sitwasyon sadto nga may madata nga paggamit kaysa sa karon nga panahon nga halos nagatihin ang nagaduso sini.
Maathag man nga sadto tuman ka damo sang nagluntad nga krimen sa bisan diin nga bahin sang pungsod kag ang nagkomiter amo yadtong mga tawo nga mga adik ukon nagagagamit sang ilegal nga druga. Nagkomiter sila sang krimen bangud nga trip lamang nila, ukon bangud nga luyag nila makakwarta agud nga may ibakal nga druga kag masustenir nila ang ila mga bisyo.
Madamo man sang nagbaligya sang ilegal nga druga bangud tuman ka dasig ang pagsulod sang kwarta kag daku ang ginansya gikan sa isa lang ka transaksyon.
Mas makagalanyat ang kita gikan sa pagduso sang ilegal nga druga rason nga ang iban sa ila ang nakabakal sang malahalon nga salakyan, nakapundar sang daku nga balay, may ginagamit nga legal nga negosyo kag ginatipunan sang madamo nga tawo nga nagahulat sang ila tagsa ka kumpas kon ano ang masunod nila nga himuon ukon mangin tikang.
Nakita naton ina nga mga sitwasyon sadto. Kadamuan sang mga nagatrabaho kon gab-i ang ginakibang sa ila kasumalang sa dalan bangud lunsay na nakasuyop kag indi mapaktan ang ila pagabuhaton. Madata ang ginatawag nga ‘street crimes’ ukon holdap kag pagbuno ukon pagluthang.
Nangin hari sa dalan ang mga adik kag halos indi matandog ang mga katapo sang sindikato.
Sila ang ginakakulbaan kag ginaludhan sang iban nga pulitiko, kag iban pa nga dumalagko nga tawo sa sosyudad.
Apang sa pagsulod sang administrasyon ni Presidente Rodrigo Duterte, sa paglunsar sang kampanya kontra ilegal nga druga, napuhag ang tanan kag nagkinaran-karan agud makapangita sang panaguan.
Nabatyagan ang pagbalik sa normal sang sitwasyon. Kumpiyansa ang tawo sa pagpanglakaton bisa sa tunga sang kagab-ihon. Nabuhinan ang pagluntad sang kriminalidad.
Para sa akon, ini ang talaksan sa kadalag-an sang drug war. Madinalag-on nga nabawi ang kahilwayan nga makalakat sa dalan nga wala ginakibang. Hilway sa ano man nga kabalaka kag wala sang kakulba nga nagapangabuhi sa dughan kag pinsar sang kada isa.
Nagapati ang tanan nga natapos na ang pagdominar sang mga malaut nga mga katapo sang sindikato.
Kon ang balasehan amo ang padayon nga presensya sang ilegal nga druga, isa ini ka kabus nga pinsar kag kulang sa pag-apresyar sa paghimakas nga ginahimo sang mga otoridad.
Indi naton lubos nga mapapas ang ilegal nga druga bangud madamo sang kabangdanan nga mabudlay ini mapunggan apang ang importante nga ini ang napahagan-hagan.
Nagatinguha man ang mga sindikato nga makaganar sang daku paagi sa pagrisgo kag paggamit sang impluwensya agud nga maduso ukon mabaligya ang ila ilegal nga druga.
Naluoy ako kay Lacson sa iya pagsiling nga paslaw ang drug war bangu siya ang nangin Philippine National Police Chief man sadto. Ano ang iya nahimo sa sini nga problema? Malawig siya nga nangin senador. Ano ang iya solusyon sa sini nga problema? Kon sensiro siya nga nagaupod sa sini nga kawsa, ano ang iya matugda nga suhestyon agud nga mas mangin madinalag-on ang ini nga kampanya?
Kuntani, bilang hepe sadto sang PNP, hatagan niya sang inspirasyon ang kapulisan nga iya man sadto ginserbihan. Kuntani, hatagan man niya sang balor ang pangabudlay sang kapulisan nga iya man sadto mga tinawo. Kuntani naghatag siya sang pamaagi ukon istratehiya nga mas maayo agud mas mabuligan ang kapulisan sa pagpapas sa ilegal nga druga.
Kon kabigon niya nga paslaw ang druga war, ayhan wala man siya kontribusyon para diri ukon siya mismo ang kabahin man sang kapaslawan.
Mahapos ang maghusgar ilabi na kon kulang sa pagpangop sa mga sirkumstansya nga nagapalibot sa sini nga bagay.
Kuntani hatagan man sini sang bisan gamay nga pagtalupangod ang ginahimo nga pagrisgo sa kabuhi sang kapulisan agud lamang nga mangin malinong kag matawhay ang komunidad kon sa diin siya nahamtang kag bug-os nga pungsod nga iya ginapangalagaran.
Imbis nga pakamalauton, dapat maghatag siya sang inspirasyon. (bertladera@gmail.com/PN)