NAGLABAY lang sa akon pana-awan ang isa ka post sa social media tuhoy sa Law #17 sa 48 Laws of Power ni Robert Greene.
Ginasiling diri nga dapat ipabilin mo ang iban sa “suspended terror” kag dapat indi mapaktan ang anuman man hulag mo ukon napinsar mo sa kada tion.
Kahibalo kita nga ang tawo luyag niya nga komportable siya sa sitwasyon, nalauman na niya ang masunod nga matabu, ginapakot na niya ang masunod nga tikang sang iya isig-kapareho. Kon mahapos pakton ang hulag sang isa ka tawo, nagahatag ini sang kapag-on sa ila paminsaron nga kontrolado nila ang sitwasyon.
Apang kon baliskaron mo ang sitwasyon paagi sa indi mapaktan nga hulag, nagakalingkang kag nagatay-og ang nagatamod nga iban nga tawo. Ginakapoy sila sa pagbantay sa masunod nga matabu, ginapaligban nila ang masunod mo nga mangin hulag kag nagakaubos ang ila tion sa pagpaminsar kon ngaa ginhimo mo ang nasambit nga tikang. Ini nga lihok ang nagahatag sa ila sang kakulba kag nagalagbong ang ila dughan sa kahadlok.
Sa umpisa pa lang sang sini nga administrasyon, gingamit na ini nga istratehiya nga ginakabig sang iban nga “duso-butong.” Apang tuman ini ka epektibo, ilabi na nga may simbog nga langas-langas kag kon kaisa may seryoso, ilabi pa nga may sabor sang pamuyayaw.
Kita nga mga Filipino ang may panimuot nga nakakahon bangud ginpanday ini sang mga nagsakop sa aton. Kaangay sang aton palangadion nga sulit-sulit kag mga lihok nga ginabase sa pasunod kag indi kita dapat maglisa.
Ginakabig naton nga nagasupak ang isa ka tawo kon indi siya magsunod sa aton luyag, sutil siya kon indi magsunod sa linya kag malaut kon wala naga-ugyon sa aton luyag.
Ini ang aton kahuyang nga nakita sang madamo nga pulitiko, nagpaayon sa luyag sang tawo agud nga makakwa sang simpatiya kag paboran ang ila kandidatura.
Ini man ang rason kon ngaa mahina ang “political will” bangud indi luyag sang pulitiko nga makasupak sa kinaandan nga sitwasyon kag ginalauman sa ila sang tawo.
Apang, sa pagsulod ni Presidente Rodrigo Duterte sa eksena, natay-og ang tanan. Kahibalo siya sa madalom nga problema san tawo. Ang problema gikan kultura kag ginpanday nga paminsaron nga dapat rumpagon sang istratehiya nga “duso-butong.”
Sa nasiling na, “kinahanglan nga uyugon ang puno agud nga maggwa ang mga amo” kag ini ang masami nga ginagamit bangud madamo sang marot nga kurap nga opisyal ang nagapanago kag dapat ayagon ang puno agud mag-alwak sila kag makilala.
Madamo pa sang wala ginalauman nga lihok ang aton lauman sa sini nga administrasyon agud iya matungkad ang sistematiko nga problema sa kurapsyon, agud nga matukiban ang mga mahigko nga pulitiko kag oligarko nga nagapakuno-kuno paagi sa tampad nga pagserbisyo.
Kahibalo sang husto nga tayming ang ini nga gobyerno. Nakatuon na kon paano hanuton nga indi makabatu ang mga sutil.
Mas makatulublag ang kilat sa tag-init. Mas delikado ang ulan samtang masingkal ang butlak sang adlaw.
Kinahanglan naton nga i-overhaul ang tanan agud ang tuktok mahukas kag ang makina magatanlas.
Sa istratehiya nga duso-butong nga ang tuyo kaayuhan mas mapapag-on naton ang gobyerno kag maseparar naton ang mga salawayon nga tawo.
Manami nga gamiton ang istratehiya nga duso-butong agud ang mga masabad magatadlong, ang ekonomiya mapapag-on kag makwa ang pagsalig sang pumuluyo nga naga-ugtom sa sistema nga puno sang kurapsyon. (bertladera@gmail.com/PN)
