NATUBLAG ang katulugon kag ang kalinong sang komunidad. Nagreklamo sa otiridad, kag bangud ang mga tagreklamo may direkta nga hutk sa dulunggan nga nagahimo sang akto, ang ila reklamo ginpamatian kag ang mandu gilayon nga ipatuman.
Madugay na nga napasar ang ordinansa, sadtong pa sang Abril 2017, apang wala lamang hugot nga napatuman bangud wala sang gamit nga makatakus sa katunog sang gahod.
Matuod nga sang una nga ginpatuman ang ordinansa madamo sang nadakpan kag gi-isyuhan sang citation ticket, sa katuyuan nga matapna ang pagdata sang mga motorsiklo nga naga-usar sang modified muffler. Madamo gid man sang natagam kag nagpaiway sa pagpagahod sang ila tambutso.
Nahibaluan nga isa ang gahod gikan sa tambutso ukon sang mga salakyan, lakip ang mga loudspeakers kag industrial pollution ang mayor nga kabangdanan sang gahod.
Ang gahod ukon noise pollution isa ka problema nga makahalit sa aton physiological health. Ang noise pollution gina-angot sa pila ka health conditions, lakip ang cardiovascular disorders, hypertension, high stress levels, tinnitus, hearing loss, sleep disturbances, kag iban pa nga makahalalit kag makatulublag nga mga epekto.
Kabangdanan nga ginahatagan gid ini sang atensyon sang gobyerno bangud sa halit nga matuga sini ilabi na sa tagsa ka indibidwal kag sa komunidad sa pangkabug-usan.
May regulasyon nga ginapatuman ang Land Transportation Office angot sa mga motorsiklo nga ang tambutso lapaw sa 115-decibel an noise level, ila ini nga pagadakpon.
Mahimo kumpiskaron sang LTO personnel ang license plates sang mga taglapas. Magluwas sini, may penalidad sa paglapas sa probisyon sang LTO angot sa indi otorisado/indi husto nga pag-usar sang accessories, devices, kag equipment and parts may multa nga P5,000.
Bisan pa sa sini nga regulasyon sang LTO, may yara gid sang nagalapas kag mahuyugon magpamati sa magansal nga huni sang ila tambutso. Luyag nila nga balikdon ukon makaagaw sang atensyon sang iban nga tawo nga yara sa palibot.
Ini man ang rason kon ngaa nagpasar sang ordinansa ang Sangguniang Panlungsod sadtong Abril 2017. Bangud sa madamo nga reklamo kag madamo ang natublag sa gahod, ginpasar ang ordinansa.
Ginpatuman man sang Public Safety and Transportation Management Office (PSTMO) ang Anti-Modified Muffler Ordinance sang syudad bilang sabat sa mga reklamo sa ginatuga nga gahod sang improvised mufflers sang motor vehicles.
Mas nagakaangay nga ipadayon ang pagpahibalo tuhoy sa sini nga ordinansa kag dakpon ang mga taglapas. Kahibalo kita nga nagabantay man ang mga taglapas sang higayon kon san-o kag diin sila magapaburhot sang magansal nga tambutso.
Nagalikaw man sila sa mga dalan nga may presensya sang LTO personnel ukon PSTMO personnel agud nga indi madakpan. Kag ang masakit sini, tungod masami sila nga nagapasundayag kon gab-i, nagapasikat sa ila grupo, ilabi na kon nakainom sang makahulubog nga ilimnon.
May multa nga 1,000 pesos para sa una nga paglapas, 3,000 pesos para sa ikaduha nga paglapas kag 5,000 pesos para sa ikatatlo nga paglapas lakip na ang pagkumpiskar sang ila tambutso.
Agud epektibo nga mapatuman ang ordinansa kag agud may basehan sa pagdakop sa mga taglapas, dapat supisyente sa device ang PSTMO personnel kag kada police station agud matumod ang nagalapas sa ordinansa base sa device nga nagatakus sa decibel sang gahod.
Kinahanglan naton nga hugton ang pagpatuman sang ordinansa agud nga mapangapinan ang pumuluyo batok sa halit nga ginatuga sang gahid sang tambutso. Nagakadisturbo ang mahamuok nga tulok sang pumuluyo bangud sa tublag sang gahod.
Ipakita sang syudad ang iya kusog paagi sa pagkumpiskar sa mga magahod nga tambutso kag ang pagpalasak sini sa heavy equipment agud nga madugmok kag mangin leksyon para sa iban nga likawan ang pag-usar sang magahod nga tambutso.
Dapat mahangpan sang tanan ang malain nga epekto sang tuman nga gahod kag kon ano ang halit sini sa lawas agud nga makapatagam sa pag-usar sang magahod nga tambutso.
Kon mahangpan ang malain nga epekto, makapanghuna-huna ang kada isa kon ngaa dapat ipaiway ang pagtuga sang gahod.
Magluwas sa hugot nga pagpatuman sang ordinansa, kinahanglan man ang malapnagon nga pagpaalinton tuhoy diri kag ang pag-edukar sa mga nagamaneho sang salakyan man ukon motorsiklo, ukon mismo mga tag-iya, sa malain nga epekto sa ikaayong-lawas sang sobra nga gahod.
Tion na nga liwat kita nga mangin health conscious, may pag-ulikid sa isig-kapareho, kag may kabalaka sa komunidad. Bululigan naton nga itib-ong ang syudad sang Iloilo sa ‘Next Level.” (bertladera@gmail.com/PN)
