NAG-UMPISA na ang klase para sa high school kag sa elementary samtang ang sa kolehiyo posible nga magaumpisa sa masunod nga semana sa mga pribado nga buluthuan.
Masaku na ang pagliyong sang mga ginikanan kag gina-updana ang ila kabataan nga makakita sang boarding house nga mateniran sang ila kabataan samtang nagabutho agud nga indi na makapuyan sa pagpuli sa kada adlaw kag agud nga makakinot sa oras kag allowance.
Apisar sini, wala kita nakabati sa mga plano ukon panugyan sang Boarding House Commission sang syudad sang Iloilo para sa nga estudyante agud sila ang magiyahan sa pagpili sang mga boarding house nga nagatuman sa kasuguan. Dapat mahatagan sila sang ihibalo sa kon paano magpili sang boarding house nga kumpleto sa pasilidad, indi magutok, luwas sa peligro sang sunog, wala sang peligro sa kinawatay kag angay ang sukot sa ila arkila.
Dapat nagalibot na ang Boarding House Commission agud ipasiguro nga handa kag compliant ang mga tag-iya kag nagadumala sang mga boarding house ukon apartment ukon sa pag-abi-abi sa mga maga-arkila kag kon naka-renew sila sang ila business permit agud mangin lehitimo ang ila negosyo.
Sadtong Enero 5, 2000, ginpasar sang City Council ang Regulating Ordinance No. 00-01 nga naga-amendar sa Ordinance No. 93-430 ukon ‘Regulating the Operation of Boarding Houses in the City of Iloilo and for other purposes.’
Gina-require ang mga boarding house nga dapat magkwa sang Mayor’s permit, sanitary permit, fire safety inspection permit, kag pagbayad sang iban pa nga mga buhis.
Nasaad man sa Section 4 sang ordinansa ang classification sang mga boarding house, kon sa ano nga materyal nahimo, sa kon ano kasangkad ang hulot, kon pila ka tawo ang maakomodar sang isa ka hulot, kon pila ka kasilyas kag banyo ang ipahamtang, dapat supisyente sa tubig kag espasyo para sa kusina, kag masanag ang mga hulot.
Nasaad man sa Section 5 ang rates ukon pila dapat ang bayad sa sahi sang serbisyo nga ginatan-ay sang mga boarding house, depende sa klase sang boarding house.
Dapat amendahan liwat ang ordinansa bangud manubo ang presyo sang renta nga nasaad kag labaw na diri ang ginasukot sang mga tag-iya kag nagadumala sang boarding house bangud man sa pagmahal sang mga balaklon kag iban pa nga factor nga nagaapekto sa balor sang mga balaklon.
Wala na sang may nagaparenta nga tag 500 pesos ukon 200 pesos lang ang bed space. Malayo na ini sa reyalidad rason nga dapat amendahan na ang ordinansa.
Magluwas sa aton lokal nga ordinansa, may yara man sang national law nga napatuhoy sa mga regulasyon para sa dormitoryo kag boarding house.
Naaprubahan sadtong Hulyo 10, 2012 ang ginduso ni Senator Manny Villar sa 15th Congress nga Senate Bill 1113 ukon “An Act Establishing a Comprehensive and Integrated National Policy and Program Guidelines for the Operation and Maintenance of Dormitories and Boarding Houses, Providing Penaties Therefor, and for Other Purposes.”
Maathag nga may yara kita sa national law kag local ordinance nga naga-regulate sa pag-operate kag pag-maintain sang mga boarding house.
Armado sang kasuguan ang Boarding House Commission sang city government, luyag naton makita ang ila kaalam kag kaisog sa pagpatuman sang kasuguan. (bertladera@gmail.com/PN)