NAKAMULALONG ka man? Naeksperyensyahan ukon nabatyagan mo man ang kinatuhay ang pagsaulog sang paskwa sadtong panahon nga bata ka pa, sadtong lanubo ka pa, kag karon nga hamtong kag naga-edad ka na?
Gina-obserbaran ko ang palibot kag ang sahi sang pagsaulog sadto kag karon. Ginatungkad ko kon ano ang kinatuhay kag kon ano ang mga kabangdanan nga naga-apekto sa sini nga mga kinatuhay sa sahi sang pagsaulog sang paskwa.
Sa akon personal nga paglantaw, nangin maduagon ang aton pagsaulog sang paskwa sadtong bataon pa kita bangud sa katingala sang nagakatabu sa palibot, bangud sa pagpapati nga may Santa Claus kag dapat nga magsab-it sang medyas agud sudlan sang regalo. Excited kita nga magbugtaw aga pa agud nga lantawon kon ano ang sulod sang medyas.
Mataas sadto ang aton paglaum nga hatagan kita sang grasya kag regalo sang aton mga maninoy kag maninay. Makatilaw kita sang mga tsokolate kag iban pa nga pagkaon nga tumalagsahon lang naton matilawan.
Sa subong, masaku na kita sa aton mga trabaho, sa aton mga katungdanan, kag okupado na ang aton paminsaron kabangdanan nga indi na naton makita ang mga bagay nga naghatag sa aton sang kakunyag sadtong mga lanubo pa lang kita.
Kita na ang nagapreparar sang inugregalo naton sa aton mga ihado kag ihada kag nagapalibog kon ano ang aton ihatag nga maoyunan nila.
Matuod nga ginaganoy kita sang panahon, madamo kita sang ginaprekurar kag halos sagunson ang mga aktibidades nga aton ginapasakupan kag ginatambungan. Okupado ang aton panahon nga indi na naton halos masagamsaman ang sabor sang paskwa sadtong una naton ini nga naeksperyensyahan.
Sa konteksto pa lamang ini sang aton personal nga pag-atubang sa sitwasyon. Tuhay pa diri ang epekto sang dalagan sang ekonomiya, impluwensya ang teknolohiya kag nagakul-aw nga kultura kag tradisyon.
Matuod nga may pinakalawig kita nga selebrasyon ang paskwa, umpisa sa bulan sang Setyembre tubtib Disyembre ukon ‘ber’ months. Yara sa gihapon ang simbang gabi kag ang pagpati nga matuman ang imo ginahandom kon makumpleto mo ang siyam ka pagpanimbahon.
Pero kon lantawon, sadto pinamilya ang naga-ululupod nga magsimba, subong may grupo sang pamatan-on ukon mga bataon pa nga magkahagugma. Ang numero sang mga nagakadto sa simbahan indi na tuman ka damo kon ikumparar sadto, ilabi na nga kadamuan sang mga sumilimba may trabaho pa nga ginabalikid kasubong sang mga yara sa call center kag naga-opisina.
Tuhay naman ang mga pagkaon nga ginapreparar sa lamesa. Nagakadula na ang duna nga pagkaon naton kag nagadominar sa lamesa ang salad, spaghetti, cake kag iban pa nga putahe nga gikan sa iban nga lugar.
Bisan ang mga nagakaroling subong ilisipon na lang. Sadto nagabulos-bulos lang ang grupo nga nagakaroling. May mga instrumento na nga dala kag may unay nga karaoke ukon may ginapatukar ang mga nagakaroling. Ginapadag-an na lang sang saot sang nagakanta agud nga magsadya kag daw ginapangabudlayan gid ang pagbaton sang paskwa.
Sa simple nga pulong, nalikop na sang komersyal nga pagsaulog ang paskwa. Ang tanan ginatakus sang kwarta kag materyalismo.
Sadto, ang masami nga makita amo ang Belen apang sa karon dagway ukon larawan na sang magpamilya nga nagatamyaw sa iban. Nalipat kita nga ang simbolo sang paskwa amo ang pagbun-ag kay Hesus kag ang Belen amo ang simbolo sang paskwa.
Nagatahaw ang relihiyoso nga kahulugan bangud sa materyalismo nga nagadominar sa aton pagsaulog.
Magasto ang paskwa, magutok ang mga mall, madamo ang naga-shopping, kag naga-igd nga trapiko sa mga dalan.
Bisan pa nga madamo sang mga Filipino ang nagapauli gikan sa luwas sang pungsod agud nga makaupod ang ila pamilya kag makabakasyon sing makadali, apang nahigot sila sa gihapon sa sitwasyon nga indi malikawan ang daku nga gasto kag pamalaklon sang mga regalo.
Kabay pa nga maganoy sang simbahan pabalik sa matuod nga kahulugan sang pagsaulog sang paskwa ang balatyagon kag paminsaron sang kadamuan. Kabay pa nga indi magpaindis-indis sa pangabuhi. Madamo sang lamesa angginalikupan sang madamo nga handa kag may mga puluy-an naman nga wala sang pagkaon nga pudyuton bangud sa kapigaduhon.
Yara ang pagsaulog sang paskwa apang ini ang nagasul-ob na sang moderno ang panapton tuga sang komersyalisasyon.
Manami ang dagway sang paskwa apang nalipat kita sa iya ispirito nga nagabalakhuon, nagakagha, kag ginagutom.
Tion ini nga magdulog sa aton kasakuon, balikdon ang mga kubos kag bahinan sang aton masarangan agud sila ang makatilaw man sang sabor sang paskwa.
Indi naton pagkalimtan ang ginsuguran kag ang kabangdanan kon ngaa may paskwa. May mga pagligwat man sa aton pagpreparar kag aktibidades apang dapat nga ipabilin ang sentro nga amo ang ispirito sang paskwa nga amo ang angkla sang mga selebrasyon.
Kon wala ang ispirito sang paskwa, ang anuman nga handa kag aktibidades wala sang kahulugan kag mangin kaangay lang sang naandan nga salo-salo ukon pagtililipon.
Ikabuhi ang esensya sang paskwa sa tunga sang masaku nga kabuhi kag pagpangabuhi, (bertladera@gmail.com/PN)
