Kon indi gid mabalibaran, batuna ang kwarta apang botoha ang bagay botohon

LIWAT magabalik sa botohan ang aton mga pumuluyo para sa mga opisyales sang Barangay kag Sangguniang Kabataan sa Oktubre 30, 2023.

Liwat naman gani manumbalik ang isyu sang limpyo nga eleksyon kag kon sin-o gid ang bagay magdaug.

Parti sa isyu sang limpyo nga eleksyon, mangin madata naman bala gihapon ang baklanay boto? Kampanyahanay nga indi tugot sang Comelec? Ginadilian nga pagdala sang armas sa gwa? Ang indi tugot nga pagsuporta sang mga yara sa poder sa munisipyo, siyudad kag probinsya bisan non-partisan ining B&SK elections? Kag kon ano pa dira nga indi tugot sa ining eleksyon.

Parti sa kon sin-o ang bagay naton botohon, syempre, kon indi lang kita ma-intuan, ang may kabalaka gid kag may hinimuan para sa interes sang mga pumuluyo sa ila mismo pribado nga pangabuhi kag samtang sa poder.

May kaisog man ini agud tindugan kag pangapinan ang kinamatarong sang iya mga pumuluyo sa “Rule of Law” kag Hustisya Sosyal labi na gid para sa mga kubos. May kabalaka man siya sa palibut (environment) nga nagabulig sa pagpangabuhi sang tawo. Kinahanglan man nga may “foresight” siya agud ma-anticipar ang mga problema sang barangay agud indi matam-an kon mag-abot ini.  

***

By the way, ang botohon sa B&SK Elections 2023 sa kada barangay amo gihapon ang Punong Barangay (Barangay Captain) kag pitu (7) ka myembro sang Sangguniang Barangay. Sa SK (Youth Council) Election ang botohon amo ang SK Chairman kag pitu (7) ka myembro sang SK.

Sunu sa Comelec (www.comelec.gov.ph), sa latest report sini sa Facebook.com, ang Election Period ginapatuman sa Aug. 28 tubtub Nov. 29; Filing of COC sa Aug. 28 – Sept. 2; Pagkampanya (Campaigning) prohibited sa Sept. 3 – Oct. 18; Campaign Period sa Oct. 19-28; Liquor Ban (campaigning prohibited) sa Oct.29-30; Election Day sa Oct. 30 halin 7 AM to 3 PM; kag filing sang Statement of contributions and Expenditures (SOCE) tubtub Nov. 29.

***

Sa mga balantayan nga mga isyu sa pagpatuman sang limpyo nga B&SK elections, mas balantayan gid seguro ang baklanay sang boto (vote-buying) samtang ginapaseguro man ang kalinong sang eleksyon.

Man kon indi ini mahimo sang kandidato sing hayag may padihot gihapon ini siya sing palipud. Kag, sunu sa aton experyensya, mapalusot gihapon niya ini bisan istrikto pa ang mga regulasyon.

Warning ugaling ni Comelec Chairman George Garcia nga ang madakpan sa akto sang pagbakal ukon pagbaligya sang boto maga-atubang sang “outright arrest” nga wala kinahanglan sing warrant.

Ang madakpan nga may dala sang PhP500,000 masiling (presume) man nga na-involver sa vote-buying. Ang kandidato nga makita nga nagatipon sang mga tawo sa panahon sang Election Period masiling man nga naga-vote-buying.

Ginpahayag pa gani ni Comelec Commissioner Ernesto Maceda Jr. nga may mga bag-o nga mga padihot sa vote-buying nga dapat bantayan. Pwede nila ini mahimo sa karon, siling niya, sa online banking.

***

Kasal-anan bala sa Diyos ang magbaton sang kwarta sang kandidato sa eleksyon?

Obviously, kasal-anan kon ang rason mo sa pagboto sa kandidato tungod lang sa ginhatag niya nga kwarta, kay ang matarong  nga rason amo ang pilion gid ang bagay botohon.

Ma-justify man ugaling ang pagpakasala sa kinahanglan sang sitwasyon katulad sang “self-defense”, ang pagpakig-away sang babaye tubtub kamatayon sa pag-apin sang iya dungog, kag “white lie”, ukon pagbutig agud indi anay matam-an ang balatyagon, por ejemplo, sang namatyan.

In other words, kon kasal-anan man ang magbaton kwarta halin sa kandidato, pwede man ini ma-justify nga wala sing bug-at sa konsyensya.

May mga kandidato gid man nga ma-prinsipyo kag bunayag sa ila pagdalagan sa eleksyon, kag luyag gid dag-on ang eleksyon paagi sa gugma sang mga pumuluyo.

Apang kon plano niya nga maggamit man sing kwarta agud punggan ang mahigko nga plano sang kasumpong nga dag-on ang eleksyon paagi lang sa kwarta agud mapasanyog lang ang iya mahigko nga ambisyon sa manggad kag poder at the expense sang mga pumuluyo, pwede niya ini ma-justify.

This way, he is fighting to win against the devil using its own weapon! Of course, kon madakpan siya dapat manabat siya gihapon sa kasuguan sa idalom sang aton “Rule of Law”. Gani, careful!

Sa kaso sang kandidato nga luyag dayaan ang eleksyon paagi sa vote-buying, ma-justify man ang pagbaton sang kwarta sini kon indi mo na mabalibaran kag ang botohon mo ang gusto mo gid.

Penalidad ini sa iya sa pagbaton mo sang iya kwarta sa iya mahigko nga plano nga dag-on ang eleksyon paagi lang sa iya kwarta kag dinayaay./PN