NAGAPINAHAPOS sa pagpangita sang pagkaon. Nagakaon nga kulabos sa nutrisyon. Nagakuribod ang masunod nga henerasyon.
Madamo sang tentasyon nga manamit nga pagkaon apang wala sang nutrisyon ang ginatan-ay sa karon. Mantikaon ang iban nga pagkaon, may yara man sang bastante sa asin, kag may makagalanyat nga matam-is nga mga pagkaon.
Nagaresulta sa pagkakuribod sang bata ang pagkaon nga kulang sa nutrisyon kag ginatunaan sang iya pagbalatian. Mas nakatuon ang bata nga magkaon sang mga ginproseso nga karne ukon sa masami ang makagalana nga prito nga manok.
Samtang, ang mga lanubo naman ang nagaantus sa tuman nga katambok bangud kalabanan sa ila ang kaon lang nga kaon kag pungko sa atubang sang computer nga wala na sang physical activity ukon halos indi na mabalhasan.
Natalupangdan ini nga sitwasyon sang United Nations Children’s Fund ukon UNICEF kag nagapanawagan sa gobyerno kag sa komunidad nga dapat maduso ang health diet sa mga kabataan nga Filipino.
Sa Children, Food and Nutrition report sang UNICEF, nagpaandam ini bangud isa sa tatlo ka kabataan nga kabus sa lima ka tuig ang edad ang nagadaku nga kuribod samtang kapin sa pito ka porsyento sang kabataan ang tuman ka niwang para sa ila kataason.
Natukiban man nga ang mga lamharon halos mga overweight nga daku man ang peligro sa pag-agom sang mga balatian.
Madamo sang kabataan ang kulang sa pag-atipan. Ginahatagan lang sang mga pagkaon nga mahapos lutuon, kaangay sang mga pinirito nga mantikaon, kag ginapaanad sa mga pagkaon gikan sa fast food chain.
Madamo sang ginikanan ang wala na halos nagadigamo sa ila balay, kag wala na nagaluto sang mga utan kag pagkaon nga dagaya sa nutrisyon.
May yara man sang iban nga nagaluto apang wala sang ihibalo kon ano nga pagkaon ang nagakadapat nga lutuon kag kon ano nga pagkaon ang may bastante nga nutrisyon.
Gamay pa lang ang bata, kon kaisa wala pa natuigan ang edad, apang ginapatilaw na sang softdrinks kag ginapakaon sang cake kag iban pa nga manami sa mata, manamit sa panamil apang kabus sa nutrisyon.
Suno sa UNICEF nga sa edad nga duha ka tuig, ang bata nga undernourished ang indi na maulian sa iya pagkakuribod kag magasuprer sang anemia. Nagapahibalo lang nga dapat mangin sensitibo, maalam kag nagatuon ang mga ginikanan sa kon ano ang ila ginapakaon sa bata.
Indi magasto ang pag-agom sang husto nga nutrisyon. Dagaya ini sa palibot kag kinahanglan lang sang ginikanan nga hibaluon ang mga impormasyon kon ano nga sahi sang pagkaon ang kinahanglan agud nga maayo ang pagdaku sang ila kabataan.
Importante ang una nga duha ka tuig sang bata, kinahanglan niya masaboran ang mga prutas kag utan. Dapat paanaron ang iya panamil sa sini nga mga pagkaon agud nga iya pangitaon samtang siya ang nagadaku kag agud nga makapasad siya sang mabakod nga lawas.
Nagakaon kita indi lamang agud nga magpakabusog. Nagakaon kita agud nga masudlan sang nutrisyon ang aton nga lawas, agud nga mangin mapag-on batok sa mga balatian kag malikawan nga mangin tapok ang resistensya.
Yara sa kamot sang tagsa ka ginikanan ang gahum agud nga indi sila makatuga sang kuribod nga henerasyon.
Magtuon para sa dugang nga kaalam agud nga masagang ang pag-angkon kabataan nga kuribod. (bertladera@gmail.com/PN)
