[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’LABAY MAN AKON | Hospital bed ‘ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
BY RUNJI ROCIO JAMOLO
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
Monday, July 3, 2017
[/av_textblock]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
NAGALABAYLABAY sa pamensaron ko ang “hospital bed” sini’ng naliligad nga inadlaw. Nagapangita abi ako eh.
Kon mabudlay mangita sang hospital bed, mas mabudlay ang magpangita sang kuarto sa hospital para sa imo pasyente.
May duha ka semana na nga ginahapo ang akon iloy. Ginalagas niya ang iya pangginhawa. Dayon man siya sinyas nga mapa-nebulize siya.
Apang indi lang ina ang ginabatyag nga masakit sa lawas sang akon iloy nga magasukat 84 anyos sunod nga bulan. May yara pa siya sang “unstable angina.”
Nagahinagub na ang gab-i, sang nagligad nga semana, nagbatyag naman sang palangluya ang akon iloy. Luyag nya na kuno magpahuway. Apang gin-alay-ay siya sang sang akon manghud nga lalaki. Nagapangayo siya nga maghigda. Wala ginpasugtan sang akon utod kay sa iya nahibaluan, indi dapat flat ang paghigda kay basi madalayunan.
Daw amo na sa masami ang amon scenario sa balay. Aga man o udto o kagab-ihon wala pili sang tiempo. Handa lang kami nga mag-assist para sa iya kinahanglanon.
Bisan makapila ka bes nga amo sini ang hitabo sa sulod sang amon puluy-an, sa gihapon matabangan man namon ang talabangan. Apang kampante kontani kami nga sa hospital siya namon dal-on para matabangan sang mga professionals o health workers na makahibalo mag-handle sang sitwasyon.
Ugaling kay kabudlay gid bala mangita sang kuarto sa hospital. Kon mabudlay gani makakita sang bisan katre lang sa hospital, hospital room pa ayhan?
Ang hospital bed ang aton paglaum nga ang aton pasyente madapatan sang husto nga bulong. Ang hospital bed ang aton salandigan nga ang aton pasyente matatapan sang mga medical professionals.
Malawig ang pila sa pangit-anay hospital room. Ang labing manubo nga napalista ko amo ang number 34. Sa iban, ikanumero 53 kag 71. Napamangkot ako (tuloy) kon may epidemic, bala subong?
Last year daw kasubong sina ang struggle ko sa pangit-anay kuarto sa hospital.
Nagalala pa gid ang kahimtangan sini’ng kakulang sang hospital room kon may epidemic kasubong sang dengue. Magluwas pa sina, may mga hulot nga ginapain ang hospital administration nga makabig “protocol” kon may mga conventions, labi na kon gobierno ang tagpatigayon – APEC, ASEAN kag iban pa.
“Gamita bala ang influence mo!” “Media person ka, indi ka makakita sang hospital room lang.”
Hipos lang ako pero sa pensar ko, daw magagamit ka gid damang-damang mo kon panahon sa ital-ital pro. Ugaling kay indi man ako waslik poder. Friendly person lang ako pero ang masakit kay ang pangit-anay sang hospital room indi madala sa yuhum lang.
Gani, bahala na si Batman, ah. “Ipa-admit lang sa emergency room” para madapatan lang sang bulong.
Apang in all fairness sa ER staff, ginahatagan nila gilayon nga pag-atipan ang pasyente nga magasulod. Ugaling kon madamo ang nagadangup sa ila, magahulat-hulat ka gid man. (Simple lang nga law of demand and supply.)
Kadamo bala ang nagakinahanglan nga magpabulong o kinahanglan bulngon!
Ang ratio sang hospital beds sa kada populasyon nagakahulugan sang kadamuon sang available nga hospital beds sa tagsa ka isa ka libo nga populasyon (1:1,000)
Bangud nagadamo ang tawo sa syudad, nagadamo man ang nagakinahanglan sang hospital beds.
Sa syudad sang Iloilo, duha ang government-run hospital. Ang Western Visayas Medical Center sa distrito sang Manduriao kag ang West Visayas State University (WVSU) Medical Center (nga mas popular gihapon nga ginatawag Don Benito Memorial Hospital) sa distrito sang Jaro. Ang duha lunsay mga 300-bed capacity tertiary teaching-training hospital. Madamo ang nagadugok nga pasyente sa sini nga duha ka government hospitals bangud mas manubo ang rates o presyuhanay.
Ang triumvirate nga St. Paul’s Hospital, Iloilo Mission Hospital kag Iloilo Doctors’ Hospital may bastante man nga bed capacity pero mas mataas naman ang bili sang hospital room. May iban pa gid nga hospital kasubong sa The Medical City, and QualiMed kag ang Medicus (nga tanan yara sa distrito sang Mandurriao). May hospital man para sa mga seafarers kag duha pa ka bag-o pagabuksan (sa Jaro).
Ginakulang ang hospital beds sa city-based hospitals kay madamo man nga mga pasyente sa probinsya ang nagapabulong diri bisan pa nga ginahimulatan man sang Iloilo provincial government nga ma-improve ang igkasarang sang mga district hospitals kag Ruhal Health Units sini.
May makuha ka gid man nga hospital room o hospital bed, eh. Ugaling kita nga may gamay lang nga igkasarang sa pagbayad bisan pa nga may bulig ang PhilHealth, ginapangita naton ang kasarangan lang nga presyo. (Tuod bala ang panagupnop nga ginakasugtan man sang mga private hospitals ang ila presyuhanay?)
Gani nga individual efforts na lang sang duha ka government medical centers ang pag-accommodate sang mga pasyente. May mga additional rooms nga gina-construct sa University Hospital, gina-improve man ER facilities kag equipment…apang magahulat pa kita sang tuman nga panahon.
Tubtub nga indi magdamo ang hospital rooms, magapabilin nga maduguon ang pagpangita sang mga hospital beds bangud ang mga pumuluyo sa Pilipinas madasig magmuad. Dako nga porsiento sini may mga balatian o nagamasakit nga kinahanglan madapatan sang bulong nga gina-associate sa hospital bed. Kon na-confine o may hospital bed, segurado nga may maatipan nga doctor, nurse kag iban pa nga medical staff.
Nagalaum kita nga mahatagan sang alibyu ang malala nga problema sa kakulang sang katre sa mga bululngan. (runjirjamolo@gmail.com/PN)
[/av_textblock]
[/av_one_full]