MALAWIG na nga inadlaw ang naglipas. Madamo na sang sugilanon ang nabungat. Nagtuhaw ang madamo nga sitwasyon, may masingki kag puno sang tensyon.
Mabudlay pahangpon ang paminsaron nga ang sulok-sulok amo ang nagakulumuron. Indi makabati sang paathag ang dulunggan kon rinaguok sang tiyan ang iya mabatian.
Makaluluoy lang ang mga job hire nga ang ila pinsar amo nga makasweldo sila matapos matigayon ang ila nga pag-obra. Wala sila sang ihibalo kon may pondo ang syudad ukon wala, kon ano ang proseso nga sundon, kag kon ano ang bangigay sa pulitika sang mga yara sa city hall bangud ang ila pinsar simple lamang: makabaton sang sweldo pagkatapos makatrabaho.
Paano sila maswelduhan kon may bangigay nga nagaluntad sa city hall. Nagapakatig-a si City Treasurer Jinny Hermano nga magpirma sa payroll sa rason nga wala sila sang “cash back-up.” Nagapamilit naman ang opisina sang alkalde nga dapat swelduhan ang tawo nga nakaobra agud nga indi magutman ang iya pamilya.
Matuod nga nagagamit sang reenacted budget ang syudad ukon ang pondo nga nasandig sa naaprubahan sadtong 2018 pa kag indi magrisgo ang si Hermano nga magpagwa sang pondo nga wala napainan ukon nasaad sa naaprubahan sadtong 2018.
Wala sang may makabais sa realidad nga may kwarta ang syudad. Madamo na sang nakolekta gikan sa buhis kag iban pa nga balayran nga natipon sa kaban kag supisyente nga ibayad sa kapin 1.8 million pesos nga igasweldo sa mga nag-obra nga job hire sa bulan sang Enero kag Pebrero.
Matuod nga madamo sang kwarta, bisan nagaalalawas pa, apang ang ini nga kwarta ang wala napartiniser agud nga ibayad sa ila sweldo. Wala sang salandigan nga kasuguan ang tresurero nga gamiton ang kwarta agud nga ibayad sa sweldo.
Maathag nga bisan ano pa ka damo sang kwarta kon wala ini nahatagan sang otoridad nga gamiton bilang ipasweldo, indi ini matandog kag ang magatandog sini manabat sa kasuguan.
Dapat nga solusyunan paagi sa pagpasar sang ordinansa ukon supplemental budget, kon pwede, agud nga mapain ang pondo kag ipatuhoy sa pagbayad sa sweldo sang mga job hire.
Kuntani diri sila magpokus sa solusyon kon ano ang mahimo sang ila tagsa ka opisina agud maswelduhan ang mga nakatrabaho na. Likawan kuntani ang maggamit sang pwersa kag magpamahog paagi sa paggamit sang legalidad bangud indi ini masolusyunan sang paalam-alam sa kasuguan.
Mabudlay magpati sa iban nga nagasiling nga sulay ka sa ulan kag dala ka payong agud nga indi ka mabasa, nga ang payong amo ang imo proteksyon. Nalipat sila nga ang payong makahatag lang proteksyon sa kutob sang iya maproteksyunan apang ang ambi ang indi niya masagang.
Kinahanglan mo bala magsulay sa ulan sang pana kag magsalig nga indi ka maigo kag kon maigo ka indi ka mapilasan?
Nahangpan ko ang tindog ni Hermano. Indi siya magrisgo bangud naghatag na sang panugyan ang mataas nga opisina nila nga amo ang Bureau of Local Government Finance ukon BLGF kon ano ang angay nga himuon.
Kuntani hangpon sang mga nagpagusa sa pagpasulod sang job hires ang tindog sang manugpirma sa payroll kag dapat sila magsugilanon para sa solusyon. (bertladera@gmail.com/PN)
