SA MASAMI ginabantayan ang pagsulod sang taxi ukon pribado nga salakyan sa mga lodging house ukon kaangay nga lugar nga nagatan-ay sang pribado nga tion sa magkahagugma ukon luyag magpahayag sang ila pisikal nga pagkahidlaw sa isa kag isa.
Kinaandan na ini nga ginahimo sang pila naton ka mga indibidwal, ordinaryo man nga pumuluyo ukon yadtong mga nagatrabaho sa gobyerno nga nagapatuman sa mga patakaran kag kasuguan.
Indi malipod nga antes pa man mag-abot ang Pebrero 14 ukon Valentine’s Day, madamo na sang pagpahibalo nga ginahimo ang Task Force on Moral and Values Formation. Ginapadulungan nila ang mga lodging house kag kaangay nga establisemyento agud nga ipahanumdom ang tuhoy sa ordinansa sang syudad kag ang pagbantay nga wala sang menor de edad nga makasulod agud nga kamasaan sang nagapamentaha sa ila nga mga hamtong ukon may edad.
Halos kada tuig ini na ang senaryo kag nagamuklat na kita sa sini nga sistema kabangdanan nga nagapanghakroy naman ang mga taxi driver lakip ang mga lodging house kag iban pa bangud nagalikaw ang mga kliyente nga magsulod bangud madamo sang mata ang nagatulok sa ila.
Nagatulod man ini sa iban nga magpangita sang alternatibo nga lugar kon sa diin ila ipatigayon ang pagbulong sa ila kahidlaw sa kada isa.
Masami ini nagaluntad sa tunga sang mga lamharon nga may masingkal nga balatyagon sa kada isa. Tuman ka agresibo nga wala na nagahawid pa sa ila paminsaron, nagapaguyod sila sa ila balatyagon, ginasikway ang mahimo nga madangatan sa palaabuton lamang nga matigayon nga mapasungaw ang init nga nagalikop sa ila mga lawas.
Bangud sa sini nga sitwasyon, nagaka-amat-amat na nga nagatahaw ang pagdugok sa mga lodging house. Indi luyag sang iban nga mabutang sa alang-alang ang ila nagabuylo nga paghangad sa ila kahagugma. Nagalikaw sila kag nagaresulta ini sa pigaw nga benta sang mga taxi kag lodging houses.
Apang, isa sa nakita naton nga nakaagom sang daku nga bentaha amo ang mga kalan-an, ilabi na ang nahamtang sa coastal road gikan sa Jaro padulong sa Dumangas.
Naghilera ang pribado nga mga salakyan sa magtimbang nga kilid sang dalan. Tuman ka damo ang nagpanaog sa sini nga mga salakyan kag nagasulod sa mga naga-idas man nga kalan-an sa sina nga lugar.
Nasiplatan naton nga magpamilya ang nagasulod. May yara sang pares kag may grupo sang mga indibidwal.
Kaangay lang nga wala na sang pagkabalaka sa pandemya ukon daw kaangay lang sa kinaandan ang nagakatabu. Nagasunod man sila sa health protocol base sa aton pagpanilag. Apang maathag nga nagaalipasa ang tawo nga makasaulog sang adlaw sang paghigugma nga daw kaangay lamang sadto.
May iban nga abanse nga nagtawag sa mga kalan-an agud mapareserba sang ila lamesa kag nagpauna sang ila order agud nga handa na sa pag-abot nila kag agud indi na malawig ang ila paghulat sa lamesa.
Posible nga wala man nagdahum ang mga kalan-an nga dugukan sila sa sina nga adlaw sang tuman ka damo nga kustomer. Mas madamo sadtong gab-i na, sang tapos na ang oras sa opisina, nga mabugnaw na ang panahon.
Patimaan ini nga nagabalik na sa kinaandan nga gawi ang tawo kag bentaha ini sa lakat sang ekonomiya.
Epekto na ini sang pagkampante tuga sang madamo nga nabakunahan. Nagakumpiyansa na ang kadamuan nga makabalik sa kinaandan kag ang negosyo mangin mapagsik na bangud sa madamo nga kustomer nga nagabakal sa ila.
Ang natabu nga paghilera sang mga salakyan sa magtimbang nga kilid sang dalan ang patimaan nga nagahulat lang sang higayon ang kada isa nga makapakigbahin sa pagpabangon sang ekonomiya. Ang kadamuan may ikasarang sa paggasto sa ila nga kinitaan. Kon nagagasto ang tawo, nagatiyog ang kwarta kag nagapapagsik sa lakat sang ekonomiya.
Kabay pa nga magtayuyon na nga magbalik sa kinaandan agud nga makasapar naman ang mga negosyo, makabangon kag makahatag sang trabaho.
Indi man malipod sa tanan nga madamo sang tenant sa food court sang mga mall ang nagsarado bangud wala sang kustomer nga nagabakal kag nagakabang-aw ang ila mga linuto.
Madamo man sang mga kalan-an sa palibot ang nagatinguha sa karon nga makabawi matapos ang pagsarurot sa pila ka bulan nga kapyerdihan.
Kuntani makabawi na sila kag makabalik sa pagnegosyo agud nga madamo man ang makatrabaho.
Ang paghilera sang kustomer sa mga kalan-an sa coastal road, para sa akon, isa ka patimaan sang amat-amat na nga pagbangon sang negosyo sang mga kalan-an kag ang kumpiyansa sang mga kustomer nga makapadulong sa sini nga mga lugar agud nga makaselebrar sa kon ano man nga okasyon may yara sila.
Dapat nga unahon naton tib-ong kag sakdag ang lokal nga mga negosyo nga yari sa aton palibot agud nga makatibawas ila kag basi ang aton mga himata nga wala sang trabaho ang mahatagan sang higayon kag makatrabaho nga lipod sa aton ihibalo.
Magbinuligay kita. Sakdagon ang lokal nga negosyo. Kon may kwarta kag tsansa, magdugok kita samga kalan-an, saboran naton ang mga manamit nga pagkaon. (bertladera@gmail.com/PN)
