NATUBLAG ang tanan sa hinali nga paglanog sang balita nga napatay paagi sa drone attack ang ikaduha nga pinakamataas nga opisyal sang pungsod Iran nga si General Qassem Soleimani.
Mas makakilibot ang pag-aku ni US President Donald Trump nga siya ang nagmandu sa iya militar nga himuon ang pagpukan sa heneral nga madugay na nila ginataymingan umpisa pa sadtong 2017.
Tuman ka gamhanan si Soleimani, 62-anyos, masami nga presentable kag nangin bantugon sa iya kabuhi, indi lang sa iya kamatayon.
Ginakilala siya nga baganihan sang iya nasakupan kag sa madamo nga mata sang mga Iranian, ang iya military kag strategic prowess nangin instrumento sa pagtabog sa multi-ethnic disintegration sang mga kasilingan nga pungsod kaangay sang Afghanistan kag sang Syria kag Iraq.
Nangin signipikante man ang iya papel sa pagduso sa hangaway ni anay Iraqi dictator Saddam Hussein pagwa sa ila pungsod sadtong panahon sang mahaliton nga giyera sang duha ka magkasilingan nga pungsod umpisa 1980 tubtub 1988.
Ginakabig siya sang Amerika, kag sang mga kaalyado, nga terorista kag ginapasibangdan nga amo ang yara sa likod sang pila ka akto sang terorismo nga naghalit sa pila ka bahin sang kalibutan kag sa iya mga kasilingan, ilabi na sa pasilidad kag kabuhi sang mga suldado sang Amerika.
Kapin duha ka dekada nga ginpangunahan sini ang elite external operations sang Quds Force sang Revolutionary Guards.
Bangud sa madugay nga pagpangita sa iya sang Amerika kag tuyo nga pasabton sa iya kahimuan, siya ang nataymingan kag ila napatay.
PAGTAKUS
Ginatawag sadto nga Persia ang karon nga Iran nga una nga nakatukod sang pinakauna nga mga suldado. Pinakauna sa ginatawag nga united military ukon ginalakipan sang mga pwersa sa patag, sa baybayon kag sa kahawaan. Sadtong 1921 napasad ang pinakauna nga moderno nga Imperial Iranian Army.
Samtang, ang Amerika naman ang nagpasad sang ila Continental Army sadtong Hunyo 14, 1775; Continental Navy sadtong Oktubre 13, 1775; kag Continental Marines sadtong Nobyembre 10, 1775 agud nga mabatuan ang pwersa sang British Empire nga nagalusob sa ila.
Kahibalo ang tanan nga nagapanguna ang Amerika kon pwersa-militar ang paga-istoryahan kag ika-14 lamang diri ang Iran.
Sa bahin sang nuclear weapons, ang Amerika may yara sang kapin sa 6,800 tubtub 7,000 ka nuclear weapons; samtang ang Iran ang nagapanginwala nga may yara sila ginaangkon kag ginabalibad nila nga ang pag-angkon sini ang supak sa Islam.
Nagalab-ot sa 873,000 ang mga suldado sang Iran kag may reserba nga 350,000; samtang ang Amerika may yara sang 2,141,900 ka mga suldado kag reserba nga 860,000.
Sa bahin sang air power, ang Iran may yara sang 509 ka total air power nga ginalakipan sang 142 ka fighter jets, 165 ka attack aircraft, 89 la transport aircraft, 104 ka trainer aircraft, 126 ka total helicopter strength kag 12 ka attack helicopter; samtang ang Amerika may yara sang 2,363 ka fighter jets; 2,831 ka attak aircraft; 1,153 ka transport aircraft; 2,853 ka trainer aircraft; 5,760 ka total helicopter strength; kag 971 ka attack helicopter.
Sa bahin sang land power, ang Iran ang may 1,634 combat tanks; 2,345 armored fighting vehicles; 570 self-propelled artillery; 2,128 towed artillery; kag 1,900 rocket projectors; samtang ang Amerika may 6,287 combat tanks; 39, 223 armored fighting vehicles; 992 self-propelled artillery; 864 towed artillery; kag 1,056 rocket projectors.
Sa bahin sang naval strength, ang Iran may 398 total naval assets nga ginalakipan sang 6 frigates, 3 corvettes, 34 submarines, 88 patrol vessels kag 3 mine warfare vessels; samtang ang Amerika may 415 total naval assets nga ginalakipan sang 24 aircraft carriers, 22 frigates, 68 destroyers, 15 corvettes, 68 submarines, 13 patrol vessels, kag 11 mine warfare vessels.
Madamo pa sang kaalyado ang Amerika, nga may total defense budget nga $698.5 billion, nga nagapalibot sa Iran, nga may total defense budget nga $19.6 billion.
Nagapati ako nga ang tanan tuga sang mainit nga balatyagon apang wala sang giyera pangkalibutanon nga lauman bisan pa sa padasu-daso nga desisyon. (bertladera@gmail.com/PN)
