WALA kwestyon nga ang poder sa pag-appoint sang myembro sang Board of Directors sang Metro Iloilo Water District (MIWD) yara na sa meyor sang Siyudad sang Iloilo kag indi na sa gobernador sang Probinsya sang Iloilo.
Ina tungod sa desisyon sang Korte Suprema sa kaso Rama, et al versus Moises, et al, G.R. No. 197146 sadtong Disyembre 6, 2016 nga nag-athag sang kinamatarong sang siyudad kag sang probinsya sa diin nahamtang ang water district sa sining duha ka local govenment unit.
Sa sining kaso, gin-deklarar sang Korte Suprema ang Section 3(b) sang Presidential Decree No.198 nga “unconstitutional”. Ginhatag man sini ang poder sa pag-appoint sang myembro sang Board of Directors sang water district sa meyor sang siyudad nga nagaserbisyo sa mas madamo nga mga “active water service connections” sangsa probinsya.
“Unconstitutional” ining Section 3(b) sang PD 198, nga ginpasar sadto ni Presidente Ferdinand Marcos sang 1973, sunu sa Korte Suprema, tungod gin-supersede, ukon nasapawan, na ini sang subong nga 1987 Constitution sa idalom sang local autonomy provision sini.
“Unfair” man ini, dugang sang Korte Suprema, sa paghatag sing poder sa gobernador sang probinsya samtang ang mayoriya sang “active water service connections” yara sa pagtatap sang siyudad.
Ang Section 3(b) sang PD 198 nagahatag sing poder sa pag-appoint sang myembro sang Board sa gobernador sang probinsya bisan sobra lang sa 25 porsyento ang ginaserbisyuhan sini, samtang gina-requirer ang siyudad sang indi magnubo sa 75 porsyento.
Sa kaso sang Metro Cebu Water District (MCWD), ginkwestyon sang gobernador sang Cebu ang poder sang meyor sang Cebu sa pag-appoint sang isa ka myembro sang Board tungod kulang sa 75 porsyento ang gina-serbisyuhan sini nga mga kliyente sunu sa survey sadtong 2016. Nagdaug ang siyudad sang Cebu sa sini nga kaso.
Angot sa sining kaso sang MCWD, nagpagwa si Mayor Espinosa sang cease and desist” order kontra sa mga myembro sang MIWD Board nga gin-appoint sadto ni Governor Arthur Defensor, Sr. agud maka-appoint siya sang bag-o nga mga myembro sang Board. Wala ini gintuman sang MIWD.
Tungod sini, sang sining ulihi lang, nag-aksyon na si meyor kag nag-appoint sang lima ka myembro sang MIWD Board. Ginpahibalo sini ang Local Water Utilities Administration (LWUA) parti sa sining iya aksyon.
Balita naton nga nakasabat na ang MIWD, apang tubtub subong wala pa makahatag sing iya desisyon ukon opinyon ang LWUA.
***
Ano ayhan ang desisyon ukon opinyon sang LWUA? Paboran bala sini ang aksyon ni meyor ukon ang iya sang MIWD nga naga-insistir nga mapabilin sa pwesto ang anay gin-appoint ni Goverrnor Arthur Defensor, Sr. santu sa ruling sang Regional Trial Court? Ang iban sa ila sini may term tubtub sa 2019 kag 2022.
Hangop ta ugaling sa desisyon sang Korter Suprema amo nga indi gilayon ma-implementar ang pagpatuman sang pag-appoint ni Mayor Espinosa tungod nakataya diri ang public interest kag may legal pa nga isyu nga dapat athagon.
Kon husto kita, posible mag-desisyon ang LWUA nga ihatag anay ang kaso sang meyor kag MIWD sa korte.
Posible nga i-rekomendar sang LWUA nga mag-file anay ang siyudad sang kaso nga naga-nullify sang appointment sang mga na-appoint ni Defensor bag-o mapatuman ni meyor ang iya appointment sang bag-o nga myembro sang MIWD Board. (w_mateojr@yahoo.com/PN)