MABUG-AT nga ibungat. Ilisipon na lang ang makapahayag. Kadamuan sang kabataan ang nalipat.
Kaangay sa akon nabatian sa sugilanon sang duha ka ginikanan – mga iloy sang puluy-an. Nagaatubangay sila samtang nagapungko sa sulod sang jeep. Nagasugilanon sila tuhoy sa mga pagbinatasan nga ila nasalapuan samtang nagasakay sa jeep. Ginadumdom nila ang ila nga inagihan sang nagliligad kag ang ila kabalaka tuhoy sa batasan sang mga lanubo.
Nasentro ang ila pagsugilanon sa pagbayad sang plete sa jeep kon sa diin malaka na lang sila nga makabati gikan sa mga “millennials” sang tinaga nga palihog kag salamat samtang nagaduhol sang ila plete.
May mga insidente nga nagapungko sa bangko nga malapit sa palanaugan ang mga lanubo kag nagasangal ang earphone sa ila dulunggan, masaku ang ila pagpiti sa ila mga cellphone kag daw sa wala sang tawo sa palibot.
Hinali nga nagduhol sang bayad nga wala man lang sang may ginabungat nga palihog, magluwas lang sa tinaga nga “bayad.”
Nairitar ang iloy nga iya kasakay, suno sa iya pagsaysay. Ginhambalan niya ang lanubo nga sa ila puluy-an, nagahambal sang palihog ang iya bata kon may ipangabay kag nagapasalamat sa iya. Dyon lang duko sang lanubo matapos siya ang ginsukmatan.
Madamo pa sila sang natalakay kaangay sang indi pag-idog kon may nagasaka nga pasahero, ilabi na kon senior citizen nga dapat akomodaron malapit sa palanaugan agud indi mabudlayan sa pagsaka kag pagpanaog.
Nagapamati lang ang kadamuan sang pasahero kaangay sang mga ka-edad nila, mga estudyante kag mga propesyunal. Wala na halos nagatugda sa malawig nila nga diskusyon nga naglab-ot sa halos 20 minutos nga pagtalupangod sa sini nga mga pagbinatasan nga makita sa sulod sang jeep.
Madamo ka gid sang mabatian nga sugilanon gikan sa kaangay mo nga mga pasahero. Madamo ka man makita nga mga aktwasyon nga maayo kag paborable kag imo mga ginakaugtan nga akto nga halos wala na sang patugsiling sa ila isig-kapareho.
Simple lamang ini nga sitwasyon nga kon kaisa indi naton matalupangdan bangud sa aton kasakuon. Kon kaisa natamaran kita mamati ukon mag-atubang sa sini nga kahimtangan rason nga nagapaanod kita agud nga wala na sang negatibo nga emosyon ang magatuhaw sa aton kaugalingon.
Apang, kon imo hatagan sang pagtalupangod, may dapat atipanon ang mga ginikanan sa akto sang ila kabataan ilabi na ang pagtratar sa ila isig-kapareho.
Matuod ang siling sang duha ka iloy nga nagasugilanon nga ang pundasyon sang kabataan yara sa tagsa ka puluy-an kag ang akto sang mga lanubo nga makita sa karon ang patimaan sa kon ano nga sahi sila sang panimalay nagdaku. Patimaan man ini sa kon ano nga sahi sang ginikanan may yara sila. May mga ginikanan nga wala na nagahatag sang kabilinggan sa sini nga bagay bangud mismo sa ila kaugalingon may sayop ang ila pagbinatasan.
Duha lamang ka tinaga nga aton gintalupangod apang nabuksan sini ang aton pang-ino-ino kag balatyagon sa kon ano ang aton kakulangan kag dapat nga pagahimuon para sa mga lanubo, kabataan kag sa nagasunod nga henerasyon.
Duha lamang ini ka tinaga nga mabug-at mitlangon apang kon maandan na, nagapamag-an sa balatyagon sang kaangay naton. (bertladera@gmail.com/PN)
