[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’Panugdaon ni Matt | San-o pa lubos ipatuman ang anti-plastic ordinance?’ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
Ni Wenceslao “Matt” E. Mateo Jr.
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=’custom’ color=”]
Saturday, April 29, 2017
[/av_textblock]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
SANG sini lang, nabasahan ko sa internet ang isa ka report nga nagasiling nga ang anti-plastic ordinance sang Siyudad sang Iloilo ipatuman na sa Marso 5, 2015.
Kon napatuman na gid man, sunu sa sining balita sa internet, daw matingala kita nga sang sini lang ini na-implementar. Ang natandaan ko amo nga gin-aprubahan ining ordinansa sang konseho kag ni Mayor Jed Patrick Mabilog sadtong Oktube 8, 2013 pa. Ang isa ka kopya sining ordinansa, nga yari sa akon, nagasiling nga na-publish na gani ini sa isa ka semanal nga pamantalaan nga napetsahan Nobyembre 4-10, 2013.
Kon naangan-angan gid man ang pag-implementar sini ina seguro tungod sang anom ka bulan nga information campaign nga ginapatuman sang ordinansa. Kon natuman ini, dapat sa tunga-tunga pa sang 2014 na-implementar ang ining ordinansa kag indi sa sunod pa nga tuig sang 2015.
Okey, basi may iban nga problema gid man nga nakapa-delay sang implementasyon sini sa Marso 5, 2015 pa.
Ang rason sa pagpasar sang sining ordinansa amo nga ang plastic nagalakip sang mga 40% sang aton basura sa siyudad, kag daku ini nga rason sa pagbara sang mga drainage naton nga naga-resulta sa baha sa dalanon. Problema pa ini kon ginatipon kag ginalubong kay indi ini madunot mientras tanto nga indi mahimo abono sa duta.
Ang ordinansa, Regulation Ordinance 2013-403, naga-mando sa pag-dumili sang paggamit sang “nonbiodegradable” (indi madunot) nga plastic para pangputos (wrapping), suludlan (bagging), pang-packaging sang pinamakal, kag/ukon ang shopping bag nga gina-upod libre sa pinamakal.
Tungod wala ini ginabayaran sang bumalakal, ang hangop ta sini nga indi sakop sining ordinansa ang bisan ano nga suludlan nga ginabakal sang mga bumalakal katulad sang green bags nga ginabaligya sang isa ka popular nga supermarkets sa siyudad sang tag-P10 ang bilug, nga magamit nila bilang dugang nga suludlan sa ila pinamakal.
Ining green bags napamatud-an nga “nonbiodegradable,” ugaling recyclable kag puede gamiton sang sobra 20 ka beses, gani nangin-popular kay makakinot ang bumalakal diri.
Gina-encourage man sang ordinansa ang paggamit sang mga “alternative packaging materials” nga “biodegrable” (madunot sa ulihi) kasubong sang reusable bags nga woven bags (bayong), cloth bags, rattan baskets, bags nga himu sa recycled waste paper kag iban pa nga himu sang “biodegradable” nga mga materyales.
Sa karon, ang isa ka supermarket diri sa siyudad nagagamit, bilang putos, sang paper bags kag karton kon madamo gid ang pinamakal.
Sakop sining ordinansa ang mga supermarkets, department stores, fastfood chains, sari-sari stores, market vendors, ambulant (nagalagaw nga mga) vendors, bakeries, coffee houses, hotels, kag iban pa nga kasubong nga mga establicimiento.
Sugod kag tubtub san-o ang lubos nga pag-implementar sining ordinansa? Sa nasiling ta na sa ibabaw, natalana ang ining pag-ban ukon pagdumili sang paggamit sang mga manugbaligya sang “nonbiodegrable” nga plastic sa Marso 5, 2015.
San-o naman ang amat-amat nga pag-implementar sini tubtub lubos mapatuman?
Ang pag-ban sa paggamit sang plastic nga suludlan sang pinamakal amo ang masunod: sa una nga tuig sang pag-implementar (2015) – kis-a sa isa ka semana; ikaduha ka tuig (2016) – duha ka beses; ikatlo nga tuig (2017) – tatlo ka beses; kag ikaapat ka tuig (2018) – lubos na nga pag-implementar, ukon kada adlaw na nga pagdumili.
Ang penalidad sa paglabag sang ordinansa amo ang masunod: First Offense – Php500 kag pagkuha sang nonbiodegradable plastic bags; 2nd Offense – Php700 fine, confiscation sang “nonbiodegradable” nga plastic kag suspension sang business permit sa sulod sang isa ka semana; 3rd Offense – Php1,000 sfine, confiscation sang “nonbiodegrdable” nga plastic kag cancellation sang business permit./PB
[/av_textblock]
[/av_one_full]