[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=”]
[av_heading heading=’Panugdaon ni Matt | Tani indi lang pag-abusuhan ang martial law’ tag=’h3′ style=’blockquote modern-quote’ size=” subheading_active=’subheading_below’ subheading_size=’15’ padding=’10’ color=” custom_font=”]
Ni Wenceslao “Matt” E. Mateo Jr.
[/av_heading]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
Saturday, May 27, 2017
[/av_textblock]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]
BASE sa aton nabalitaan parte sa paglusob sang mga rebelde sa Marawi City sadtong Mayo 23, kag sa ila ikasarang sa paghimo sang lapnagon nga kinagamo, wala seguro sang mga pumuluyo ang mamatok sa sining pag-deklarar sang martial law ni Presidente Rodrigo Duterte sa bug-os nga Mindanao mismo sadtong Mayo 23.
Of course, luas sa mga kasumpong sang aton legal nga gobyerno sa idalom ni Presidente Duterte.
Ang pag-atake sa Marawi City, sunu sa balita sang Associated Press (AP), ginhimu sang mga Maute Group kag Abu Sayyaf Group (ASG) kag pila pa ka mga teroristang grupo nga madugay na gina-ayam sang aton gobyerno.
Ang balita sang AP sadtong Mayo 25 nagasiling nga ang ining rebelde nga mga grupo nagsunog sang madamo nga edificio, nag-hostage sang sobra isa ka dosena ka mga tumuluo catolico halin sa cathedral lakip ang cura paroco, kag nag-alsa pa sang hayahay sang terorista nga grupo sang ISIS nga nabase sa Iran kag Syria.
Ang malapuyot nga inaway sa tunga sang tropa sang gobyerno kag mga rebelde nagsugod sang ginalagas sang tropa sang gobyerno sa sining ciudad si Isnilon Haplon, nga yara sa listahan sang most-wanted terrorists sang Estados Unidos nga may patong sang US$5 million sa iya ulo. Tubtub sa sining balita sang AP, wala pa gid madakpan si Hapilon nga ginapatihan nga yara gihapon nagapanago sa Marawi City.
Mga 31 na ka mga rebelde ang nabalita nga napatay, samtang lima naman ang halin sa tropa sang gobyerno kag pila pa ang nasamaran.
Samtang, bisan sa pagpati sang mga pumuluyo nga bagay na gid man ang martial law sa sining pagkahimtang sa karon, sa gihapon may pagkahangawa sila sa mahimo matabo sa pagpasige sini.
Base sa eksperyensya sang mga nabiktima sang martial law ni anay presidente Ferdinand Marcos kag bisan pa sang kadam-an nga mga pumuluyo, indi halandumon ang mabutang sa idalom sang pagginahum militar.
Sa pagginahum militar sang panahon ni Marcos, nangin inutil ang Kongreso kag bisan ang mga korte kay ang tanan ginapahulag niya halin sa punta sang pusil.
Ang tawo pirme gani ginakulbaan sa ila luyag hambalon sa pagpati nga may espiya si Marcos nga nagapanilag sa tanan nga hulag kag hambal sang bisan sin-o.
Ginpanglupot sa prisuhan ang mga oposisyon, labi na gid ang pinakabaskug nga kritiko ni Marcos nga si Senador Ninoy Aquino. Ang iban nga kritiko basta nga ginpamatay lang ukon ginpang-torture. Ang iban nalagyo na gid lang sa iban nga pungsod, labi na gid sa Estados Unidos.
Sa ini nga sitwasyon, mga 14 anyos (1972-1986) gid man ang pag-antos sang mga pumuluyo tubtub napalayas si Marcos kag iya pamilya sang Edsa Revolt nga ginapangunahan sang balo ni Ninoy nga si Cory Aquino nga sang ulihi nangin presidente man.
Ginpabalik ni Cory ang demokrasya paagi sa 1987 Constitution, nga gin-aprubahan sang halos tanan nga mga pumuluyo sa isa ka plebiscite.
Ginluagan sining 1987 Constitution ang pag-deklarar sang martial law nga ma-deklarar lang sa indi maglabaw sa 60 ka adlaw kag yara na ini sa paghusgar sang Kongreso. Ang mga korte ginhilway man sa poder sang presidente, upod sa iban pa nga mga ahensya sang gobyerno lakip ang mga constitutional bodies katulad sang Comelec, COA kag Ombudsman.
Ang labi nga ginakulbaan sang pumuluyo nga pag-suspender sang writ of habeas corpus, sa diin puede ka ma-detain nga wala warrant, puede na questionon sa korte.
Ugaling, bisan amo pa sa sini nga pag-reforma sang Constitution, indi ta pagkalipatan nga ang Constitution wala sang kaugalingon nga poder tungod kasulatan lamang ini, kag ang gapalakat kag ang naga-interpretar sini ang mga tawo mismo.
Sa pihak nga bahin, may dapat man kulbaan ang media kay puede sila mapahipos sa punta sang pusil. Maayo lang subong kay daw mahamut si Presidente sa kadam-an. Ano na lang ugaling kon sa ulihi, abusuhan ini ni Duterte kag sang iya sumulunod katulad sang ginhimo ni Marcos?
Tani indi lang pag abusuhan ang martial law ni Duterte./PB
[/av_textblock]
[/av_one_full]
