Nangin masaku kita sa pagpangita sang aton kinawala, sa aton mga palamugnan, kon paano kita makasenintimos agud nga may ibakal sa aton mga kinahanglanon. Sa masami, aton ginapaminsar ang kon paano kita makaganar kag kon pila ang aton maganar.
Lubos kita nga nagapokus sa aton matag-adlaw nga hilikuton, nagalagas kita sang aton talapuson nga mga obra, nagahingagaw nga matigayon ang transaksyon kag kapoy na sa pag-abot sang sirom. Nagahambilay na, maluya na, apang may mga obligasyon pa nga nagahulat sa panimalay samtang nagadalom ang gab-i.
Bangud sa sini nga tiyog sang aton kabuhi, bugtaw sa aga, trabaho tubtub sa hapon, kag maghimo sa gab-i, halos nagakalipat na kita sa aton mga himata, sa aton mga kasimaryo, sa aton komunidad, sa aton kasilingan kag bisan sa aton nga kaugalingon.
Nangin ulipon kita sang aton mga palaligban, ginahigot kita sa tagsa ka oras, nagaangkla kita sa aton mga lalagson nga obligasyon.
Apang lantawa bala ang mga tawo nga yara sa kaumhan, sa mga maligwin nga lugar nga malayo sa nagapaindis-indis nga kabuhi sa mga syudad kag mga banwa. Sila ang mas may kabalaka sa ila palibot, sa ila komunidad kag wala sila nagapokus lamang sa ila kaugalingon nga pagtin-ad.
Matuod nga tuhay ang sitwasyon kag nagaduso nga kasakuon sa duha ka sitwasyon sang kabuhi. Ang palibot nagadikta sa kon ano ang kadasigon ukon kahinayon sang paghulag sang mga tawo sa isa ka komunidad.
Ginapamatud-an lamang nga wala sang tion nga nagakauyang kon ini ang ipakigbahin sa benepisyo kag bulig sa iban. Kaangay ini sa mga nagakatabu sa madamo nga lugar sang Kabisay-an Nakatungdan, madamo sang mga grupo ukon asosasyon nga nagabinuligay agud nga makatibawas sa pangabuhi, nagatimbanganay kag naga-alay-ay sa ila isig-kapareho.
Manami magpamati sa mga tawo nga ginatan-ay ang ila oras para sa iban agud nga makapasad sila sang mapag-on nga palaabuton kag maagom ang pagtin-ad nga ila ginahandom sa ila tagsa ka komunidad.
Madamo sang mga baganihan sa mga lugar nga malayo ukon maligwin, mabudlay padulungan bangud nga mapin-ot ang alagyan kag doble nga paghimakas ang kinahanglan agud nga malab-ot kag makatapak sa ila nahamtangan.
Mas manami pamatian ang mga panuaron sang mga nagadulhog sa syudad kag nagapakigbahin sang ila mga sakripisyo, sang ila mga wala kadalok nga paghalad sang kaugalingon, sang tion kag sang kusog sa ila mga kaangay sa barangay.
Manami man kay ginatalupangod sang DSWD, paagi sa pagpatigayon sang Bayani Ka Awards, ang mga paghimakas sang aton mga kauturan. Dalayawon ang ila boluntaryo nga pagbulig kag pagdedikar nga mabatak ang ila kahimtangan para sa benepisyo sang tanan.
Matuod nga indi man dapat mapatay ang isa ka tawo agud kilalahon nga baganihan bangud madamo sang buhi nga baganihan sa ila mga binuhatan bangud may pagkabalaka, naga-ulikid kag nagasakripisyo para sa tanan nga wala sang may ginapaabot nga bayad ukon suhol sa ila kabudlayan, sila ang pinasahi nga mga baganihan./PN