ANG pasalig sang oposisyon sa Sangguniang Panlalawigan kontra kay Iloilo Gob Art amo nga puede niya ipatuman ang mga “essential services” sa kapitolyo, samtang ginatun-an pa nila dugang kuno ang 2019 executive budget ni Gob.
Ugaling pasalig lang gali ini nga wala sing ngipon.
Ina tungod indi gid masuelduhan ang mga contractual kag mga job hire mientras indi maaprubahan ang 2019 nga budget, sunu mismo kay Acting Chief Accountant Orwen Anuevo.
Tungod man ina kay wala sing makuha nga pondo para sa ila sueldo sa re-enacted 2018 budget. Indi sila permanente nga mga empleyado, sunu kay Anuevo, nga kinahanglan ma-rehire pa agud malakip sa 2019 budget ang ila mga sueldo.
Ang daku gid nga maapektuhan sining problema amo ang mga 1,011 nga mga contractual nga mga doktor, nars, kag medical technician, lakip na ang ordinaryo nga mga job hire nga na-assign sa 12 ka district hospitals sang probinsya.
Ang siste pa dira amo nga daw indi gid tugtan sang oposisyon, sa pagpanguna niVice Governor Christine Garin, nga mapasar ang 2019 budget tubtub sa Marso kon san-o masugod na ang banning sa pag-rehire sang bag-o nga empleyado.
Ina agud wala na sing panahon nga magamit ini ni Gob, sa ila pagpati, sa eleksyon sang Mayo 2019.
Ang banning, ukon pagdumili, sa pag-appoint kag pag-hire sang bag-o nga mga empleyado natalana sang Comelec sa Marso 29 tubtub Mayo 12.
Ginasuspetsuhan man sang oposisyon ang “lumpsum” nga pondo nga bahin sang executive budget ni Gob. Basi kuno pilion lang ni Gob Art kon sin-o lang ang tagaan niya sang proyekto halin diri.
Indi nila mabasol si Gob. Kon ikaw man si Gob paano mo abe i-itemize sing ipihu ang mga proyekto sa mga barangay kay wala pa man mapihu sang mga kabarangayan ang ila luyag nga proyekto.
Apang may solusyon dira, sunu mismo kay Gob. Kag ina mahimo nila sa pagdula sining “lumpsum” nga pondo sa 2019 budget.
Kon luyag nila gani, puede man sila magdikta kon diin ihatag ining “lumpsum” nga pondo kay poder man ini sang Sanggunian Panlalawigan ang pag-review sang budget.
Pero, himuon ayhan nila ina? Laban-laban nga indi, man ma-boomerang ini sa ila kay limitado lang ang ining pondo nga indi mahatag sa tanan, kag sila gid ang iguon sang mga barangay nga indi makabaton sing proyekto.
Ti, ang maayo seguro amo nga dulaon na gid lang ining bahin sang executive budget nga wala ma-itemize ni Gob kag hulaton nga ma-earn, ukon kitaon, lang halin sa padayon nga koleksyon sang probinsya.
Puede man ina sa ulihi magamit bilang supplemental budget sa mga proyekto nga i-rekomendar sang mga barangay nga puede gihapon kwestyunon sang oposisyon sa aprubado na nga 2019 budget.
Kon mahimo nila ina, tapos na ang problema sa 2019 budget nga indi na ma-delay sing madugay pa. Kag puede na ma-suelduhan ang mga contractual kag mga job hire, kag mabayran ang iban pa nga obligasyon sang kapitolyo nga matigayon lang kon aprubado ang 2019 budget. Indi bala?
***
MAAYO nga balita halin sa Bureau of Customs-Port of Iloilo sa idalom sang pagpanguna ni District 6 Collector Dr. Wivina B. Pumatong, CESE, kay nalapawan sini ang ila collection target sa tuig 2018.
Maayo gid nga balita, tungod sa lugar pulos corruption ang mabalitaan naton sa Bureau of Customs sa iban nga pwerto sa pungsod, ang aton mabalitaan amo lang ang maayo nga accomplishment sini sa District 6, nga nagalakip sang Port of Iloilo kag Sub-port of Pulupandan.
Sa tuig 2018, ang collection revenue sang District 6 naglab-ut sa Php4,009,668,524.51 halin sa annual target nga Php3,487,000,000.00. Nagtaas ining collection sing mga 15 porsyento, ukon sing mga Php522,668,524.51.
Ang ining revenue nasukot sang District 6 mayormante halin sa importasyon sang lima ka produkto: Mogas kag Oil, Coal, Cement, LPG kag Auto Transformer, kag Power Shunt Reactor with Accessories.
Sa sining lima lang ka produkto, nakolekta na ang Php3,893,402,074.00.
Halin ini nga mga produkto sa padayon nga importasyon pasulod sa District 6 sang lima man ka kompaniya: ang Seaoil Philippines, Inc., Panay Energy Dev’t. Corp., Palm Concepcion Power Corp., Isla Petroleum and Gas Corp., kag Fortem Cement Corp./PN
