INDI malipod sa tanan ang tuman nga kalipay nga nabatyagan ni Lone District Congresswoman Jam Jam Baronda sang syudad sang Iloilo matapos nga naaprubahan sa Third and Final Reading ang iya ginduso nga House Bill 8477.
Kaangay sa mga nauna nga mga tiglawas sang syudad sang Iloilo didto sa kongreso, nakalampuwas ang ini nga hagna sa mga talakladon nga hangkat tubtub nga naaprubahan sa ulihi nga pagbasa.
Nag-file man sadto si Former Congresman Raul Gonzalez, Jr. sang House Bill 4256 sa 14th Congress, kag ang karon nga alkalde nga si Mayor Jerry Treñas nag-file man sang House Bill 12919 sa 15ht Congress kag House Bill 3474 sa 17th Congress.
Nagapati ang mga nagduso nga dapat makaangkon sang duha ka tiglawas sa kongreso ang syudad sang Iloilo para sa iya padayon nga pag-uswag kag ang padayon nga pagdaku sang populasyon ang dapat makatupong man sa pagtin-ad nga ginaagom.
Luyag mapasiguro sang mga nagduso sang hagna nga mahatagan sang mas maayo nga kag mas madamo nga serbisyo ang mga Ilonggo.
Nagapati si Congresswoman Baronda nga kinahanglanon na gid nga matigayon nga makaangkon sang duha ka distrito ang syudad agud nga may duha man ka tagdala sang tingog sang mga sa kongreso. Nagalaum siya nga matigayon nga mangin kasuguan sa sulod sang iya termino ang ini nga hagna.
Daku ang pagpati ni Baronda nga matigayon ini nga mapasar ilabi na nabatyagan niya ang suporta nga ginahatag sa iya kag sa balor sang sini nga hagna para sa mga Ilonggo. Nagsakdag gid si Speaker Lord Allan Velasco, House Committee on Local Government chair Noel Villanueva, House Committee on Rules chair Ferdinand Martin Romualdez, kag iya co-authors nga sanday Cong. Michael Gorriceta, Cong. Raul Tupas kag Cong. Stephen Paduano.
Kahibalo kita nga may kaangay nga kapalaran sa pagduso sa sini nga hagna sanday Ginzales, Treñas kag Baronda. Nakalab-ot ang ila hagna sa Third and Final Reading.
Apang, ang daku nga pamangkot kon bala ini ang makalampuwas sa makitid nga dalan sa Senado. Ayhan, may mga senador nga handa nga magduso sini, magbuylog diri, ukon magahatag sang igtalupangod para diri.
Ang daku nga hangkat kag talakladon sang sini nga hagna amo ang senado. Kinahanglan sang hagna nga makasulod sa ganhaan sang senado kag amumahon sang mga senador, atipanon sang mga senador kag hatagan sang importansya ukon balor
kon ila gid man nga paga-updan ang ini nga katuyuan.
Ini ang gusto sang mga nagduso. Matigayon ang ila handom ilabi na nga madugay na ini nga ginatuyo.
Sa bahin sang pila ka mga punto nga nagatuluhaw sa karon matapos gin-anunsyo ang ini nga impormasyon, nangin magahod sa iya paghatag sang punto si anay Councilor Plaridel Nava.
Ginhublasan sini ang tuyo sang mga nagduso sa hagna. Ang tanan nga nagtuyo nga matunga sa duha ka distrito ang syudad sang Iloilo may handom nga makaangkon sang kakombenyente sa ila pamulitika.
Ginsiling ni Nava nga basi ignorante lang si Baronda ukon nagapaminsar siya nga ignorante ang mga Ilonggo sa maragtas sang lokal nga pamulitika.
Ginpatpat ni Nava nga si Former Congressman Raul Gonzalez, Jr. nag-file sang hagna sadtong 2010 para sa political convenience. Kahibalo ang tanan nga last term na sadto ni Mayor Jerry Treñas bilang alkalde sang syudad. Likom ini nga nagaplano sa pagpapili bilang kongresman.
Apang, si Gonzales ang yara pa lang sadto sa iya ikaduha nga termino. Agud nga makalikaw sa bungguanay, gilayon nga ginduso ang hagna. Napasar ang hagna, mahimo makapapili si Treñas sa ikaduha nga distrito samtang si Gonzales ang magapabilin sa una nga distrito.
Wala natigayon ang pagtunga sa syudad. Nagbungguanay ang duha kag nakita sang tanan ang resulta.
Kaangay ni Gonzales, nag-fileman si Former Congressman Jerry Treñas sang hagna sadtong ulihi nga bahin sang iya termino sang 2016 tubtub 2019. Kaangay sa nauna, pulitika sa gihapon ang motibo.
Ginatinguhaan sang mga natungdan nga maareglo ang sitwasyon paagi sa paghimo sang dugang nga posisyon agud nga wala sang agaway nga matabu. Tuyo sini nga akomodahon ang sin-o man nga nagatuyo agud nga magapabilin nga hugpong ang grupo kag wala sang makusog nga oposisyon.
Kon wala sang kasumpong sa posisyon, mas kalmante ang pagkampanya. Kon may kasumpong, nagahawat-hawat kag indi madula ang kabalaka nga basi indi na makabalik sa pwesto.
Kon lantawon naton sa punto nga wala sang mantsa sang pulitika, dapat naton hibaluon kon ano ang kabangdanan ngaa napaslawan ang nauna nga mga pagduso. May sayop bala ukon dapat tadlungon ukon pun-an sa hagna ni Gonzales? Ano naman ang diperensya sa hagna ni Treñas?
Ano ayhan ang mga elemento nga kinahanglanon agud nga masiguro nga malab-ot ang ini nga handom kag matgayon ang katuyuan?
Dapat balikan naton ang mga gina-require sang kasuguan. Timbangon naton kon bala ang tanan nga ginasiling sang layi ang yara sa sitwasyon sa karon kag agud nga makapapag-on sa handom nga matigayon ang pagtunga sa syudad.
Sa masami, ang ini nga tuyo ginamalisyahan sang mga kritiko. Sa masami, ang ini nga tuyo ginagamit nga panagang sang nagapungko agud nga indi siya mahulog sa iya bangko. Sa masami, ini ang ginagamit nga pasalig para sa padayon nga pag-uswag.
Kinahanglan na naton nga magbiya sa sini nga panghuna-huna nga napun-an sang malisya kag pagduda.
Gusto ini sang tanan nga matigayon. Dapat lang nga plastado ang punto agud nga aton masiguro nga matunga ang syudad sang Iloilo sa duha ka distrito.
Isandig naton sa husto nga proseso, sa mga resikitos sang kasuguan, kag aktuhan sang mas temprano agud nga makalikaw sa malisya sang mga kritiko. (bertladera@gmail.com/PN)