GIKAN sa isa ka konsepto nga nagmadinalag-on, nagtuhaw ang iban pa nga sistema kaangot diri kag mas ginapanginpuslan sang mga nakahangop sang sini nga padugi.
Indi na makatilingalahan nga madamo sang mga nagamotorsiklo nga nagasuksok sang bayo nga duag pink kag duag green nga masami mo makita nga nagataris sa dalan, nagadulog sa mga mall ukon commercial establishments sa palibot sang syudad sang Iloilo.
Nagtinguha ang mga Ilonggo nga makapasad sang ila kaugalingon nga grupo nga nasandig sa pangilala kag gamit ang gahum sang social media, sila ang nakatigayon nga makasunod sa konsepto kon paano makaserbisyo sa mga pumuluyo nga luyag magpabakal sang pagkaon, may ipadul-ong, ukon luyag mag-angkas agud nga sila ang madul-ong sa ila destinasyon.
Kahibalo kita nga mas dominante ang mga app sa social media nga nagapahapos ukon nagahatag sang kombenyente sa mga konsumidor paagi sa pag-order sang pagkaon sa internet ukon sa online platform. Halos kalabanan sa karon ang naga-uyat lang sang ila cellphone kag paagi sa sini nga mga app sila ang dul-ungan na lamang sang ila gin-order.
Nagtuga sang isa ka sahi sang palangabuhian ang pandemya. Madamo ang nawadan sang trabaho apang ang mga yadtong bukas ang pinsar sa pagpangita sang paagi kag nagsunod sa tawag sang pagkinahanglan amo ang nakalampuwas sa sini nga sitwasyon.
Nangin dominante ang local riders. Naghatag ini sang paglaum sa mga nawad-an sang trabaho kag sa mga negosyo nga nawad-an sang bumalakal bangud wala sang may nagalagaw ilabi na nga malawig ang ginapatuman nga lockdown kag kahadlok nga matapikan sang virus.
Ang konsepto nag-umpisa lang sa pag-deliver sang mga pagkaon nga gina-order sa mga restaurant. Nangin masami na ang pag-order sa online nga indi na kinahanglan magpadulong sa mga mall agud makalikaw sa pagdugok sang tawo kag gamay lamang ang sukot sa sini nga serbisyo.
Bangud sa natuga sini nga palangabuhian sa kadamuan nga mga may motorsiklo. Diri mismo sa syudad kag probinsya sang Iloilo nangin bantugon na ini nga palangabuhian kag diri nagsandig ang mga manager, mga seaman, mga propesyunal nga naapektuhan sang pandemya. Kon imo lantawon, may mga nagagamit sang malahalon nga motorsiklo, imbis nga ilagaw lamang, ginhimo nila ini nga palangabuhian.
Bangud sini, may mga local riders nga napasad kag imbis nga pagkaon lamang ang gina-deliver, may lakip na nga “pabakal, padala, padul-ong, sakay” kag ginlakipan ini sang PIR ukon Palihog Iloilo Rider, TROI ukon Trusted Riders of Iloilo, GDR ukon Iloilo Gentlemen’s Delivery Riders kag posible may iban pa nga ang ila serbisyo.
Maayo nga konsepto kay ang ila pagserbisyo nasandig sa pangilala kag sa group chat naga-transaksyon. Makita kag makilala ang sang rider ang ila kliyente kag ang rider may yara man sang code number para mahapos nga matumod.
Buligan naton ang aton local riders bangud sila ang nagatinguha para sa ila palangabuhian kag agud makabulig sa aton ekonomiya. Kinahanglan lang nila nga pabakuron ang ila grupo kag papag-unon paagi sa legalidad. Angay nga irehistro bilang isa ka legal nga negosyo kag dapat likaw sila nga komisyunan sang dalagku nga mga kompaniya. Pasad sila nga sila lamang kag dapat organisado nga wala na sang may manghawid pa sa ila kinitaan.
Kinahanglan man nga ipasiguro nila nga indi sila paggamiton sa kalainan sang iban kaangay nga mangin tagdala sang kontrabando ukon ilegal nga druga. Dapat mangin mahinalungon sila agud nga indi magamit sa illegal activities.
Angay gid man nga sakdagon naton sila. Masaligan sila sa tion sang emerhensya, ilabi kon gab-i nga wala sang masakyan, isa lang ka chat sa ila pwede ka na nila madul-ong sa imo destinasyon. Makabulig man sila sa pagbakal sang bulong sa tion sang alangon nga oras. Yara man sila nga makadul-ong sang pagkaon para sa mga ginagutom sa tion sang kagab-ihon.
Kabay pa nga indi man sila paghalitan sa dalan ukon lansihon sang iban nga mapabakal apang wala nagapakita sa tion nga I-deliver na ang ila produkto.
By the way, bisan sin-o man ang gina-agda nila nga mag-upod sa ila grupo sa Facebook. May mga naagabaligya sang pagkaon ukon local delicacies nga gina-post man nila sa wall sang sini nga grupo, may contact number, agud nga kon sin-o man ang luyag magbakal mahimo nila transaksyunon ang nag-post kag ipa-deliver sa rider.
May taripa ukon rate man sila kag nagadepende sa tagsa ka grupo kon pila ang ila sukot sa sulod sang lima ka kilometro kag kon maglapaw na diri. Magpakig-angot lang sa ila ,pero ginapasiguro ko nga indi tuman ka mahal ang ila sukot.
Sa tagsa ka tion, yara sila nga mahimo tawgon agud nga ang imo ipalihog sa ila matigayon.
Athagon ko nga ang ini nga grupo ang tuhay sa iban pa nga riders nga nagatuhaw sa karon nga iya man sang mga ginpasad nga kompaniya ukon may yara sang prangkisa.
Tuhay na ang aton pagsinarayo. May mga local rider na nga masaligan nga maghatag sang pinasahi nga serbisyo. Sakdagon naton sila. (bertladera@gmail.com/PN)
