TARAMHAK – tinaga nga ginagamit sa paglaragway sa two nga indi makahibalo manghipid kag mahilig maglapta ukon manglaghit sang basura.
Taramhak – ini ang nagakadapat nga paglaragway sa mga tumalan-aw sang opening salvo sang 51st Iloilo Dinagyang Festival sadtong Enero 11. Makahuluya nga batasan sang mga Ilonggo.
Matinlo ang Iloilo Dinagyang Grandstand sang ila gin-abtan apang daw basurahan sang ila ginbayaan. Ang matinlo nga dalan sang downtown daw nangin malaba nga halabuyan sang basura sang ginlabayan sang mga nagsaksi sa opening salvo.
Bisan ang Sunburst Park sang una ginbuksan sa publiko, madamo man sang nagalaghit nga basura.
Ngaa problema gid sa atun nga mga Ilonggo ang paghaboy sang basura? Indi naman balibad nga wala sang basurahan gani ginhaboy na lang sa dalan ang basura. Kun basa ang basura pwede pa mapasensyahan pero kun plastic kag papel maathag nga puno sang kadamakan ang nagahaboy sini sa dalan.
May ordinansa kita kontra sa paghaboy sang basura bisan diin lang. Ini amo ang anti-littering ordinance. May multa ang madakpan nga nagahaboy sang basura sa pampubliko nga lugar. Sakop man sini ang pagpanupla ukon pagpangihi kag paghigko bisan diin lang.
Bisan man ordinansa, sigurado nga sa Dinagyang ang laghit sang basura, makita bisan diin lang. Sa masami masiling lang kita, indi man kita madakpan kay sa kadamuon indi makatalupangod ang mga nagapatuman sang ordinansa. Kun tanan nga magalagaw kag magasaksi sang Dinagyang Festival kaangay ang paminsaron, sigurado mapuno naman sang basura ang syudad sa paghiwat sang pinakasikat nga festival sa pungsod.
Mahilig kita sa matahum nga mga bagay kag talan-awon. Apang ngaa indi natun mahimo nga amligan ang mga ini?
Nagareklamo kita kun mahigko ang palibot, apang ngaa taramhak kita sa atun basura?
Reklamador kita numero uno apang numero uno man kita nga manuglapas sang pagsulondan.
Ang tinaga nga taramhak kulang pa sa paglaragway sa mga damak nga nagalapta sang basura sa syudad. Kulang pa ini agud ipabatyag kun ano nga kalain ang ila ginahimo.
Kuntani mangin responsible man kita tanan. Basura mo, obligasyon mo. (jpranco1975@gmail.com/PN)