MAY namangkot kon ngaa nasiling naton sang nagligad nga pwede pa ma-reinfect, ukon ma-infect liwat, ang isa nga nabakunahan na batok sa COVID-19.
Well, amo ina ang impormasyon nga nakuha naton sa mga health experts nga ginsulat man naton diri sa aton kolum, nga indi ko naman seguro kinahanglan i-explicar pa liwat.
Bastante naman seguro ang testimonya ni Senador Sonny Angara nga na-infect kag nag-ayo na siya, kag na-ospital liwat tungod na-reinfect siya pagkatapos lang sang pila ka semana nga nakagwa siya sa ospital. Okey naman siya subong.
Idugang na gid lang naton seguro ang panugyan gid sang World Health Organization (WHO) nga “No one is safe, unless everyone is safe!”, kag dapat mabakunahan gid ang at least 70 tubtub 80 ka porsyento sang populasyon agud ang tanan protektado batok sa COVID-19 virus tungod sa herd immunity.
***
Nalangkag na gid si Iloilo City mayor Jerry Treñas nga samtang madamo na nga mga pungsod ang nakakuha sang COVID-19 vaccine, ang Filipinas daw nawigit sa pagkuha sining vaccine.
Tungod sini, ginhingyo na ni meyor nga ang local government unit (LGU), katulad sang Iloilo City, magbulig bakal sang COVID-19 vaccine halin sa kon sin-o ang maka-offer sang “effective and safe” nga bakuna nga masarangan baklon sini.
Gindala na ining hingyo ni meyor sa meeting sang League of Cities sadtong Enero 5, sa diin tsirman siya sang Committee on Procurement on COVID-19 Vaccine.
May blessing na ini ni Secretary Carlito Galvez, ang chief implementer sang National Task Force against COVID-19, nga may pasalig man ni Presidente Duterte paagi sa isa ka tripartite agreement sa tunga sang gobyerno nasyonal, sang manufacturer kag sang LGU nga luyag mag-participar.
Ginahingyo man gani ni meyor ang private sector agud magbulig procure sining COVID-19 vaccine. “Maayo gid kon nagabuligay kita tanan,”siling gani niya.
In fact, sang nagligad pa nga tuig may gin-preparar na si meyor nga pondo para sa procurement sang COVID-19 vaccine.
Ginapadungangan pa gani niya ini sa tuig nga ini agud makadangat sa P2 ka milyon nga maamot sang siyudad sa gobyerno nasyonal sa patigayunon nga tripartite procurement agreement.
Napirmahan naman ni meyor ang Confidentiality Disclosure Agreement (CDA) para sa procurement sang British AstraZeneca vaccine nga may go-signal sang Department of Health sadtong Enero 4. Gin-ratify naman ini sa isa ka resolusyon sang Sangguniang Panlungsod (SP) sa ila special session sang Enero 5.
Ang CDA isa ka preliminary document sa diin gina-share sang manufacturer ang clinical data nga ma-verify sang aton Food and Drug Administration (FDA), apang in confidence lang nga indi pwede kopyahon ukon ipahibalo sa iban kay sa exclusive lang nga pagpanag-iya ini sang manufacturer. Tig-una nga requirement ini sa pagbakal sang vaccine.
Nagpasar man ang SP sang ikaduha nga resolusyon nga nagahatag kay meyor sing poder agud magsulod sa sining tripartite agreement.
Na-mensyonar sa SP nga mga 200,000 ka doses ang panugod nga order sang siyudad para sa 100,000 ka pumuluyo sang malapit 500,000 nga populasyon sang siyudad. Gina-target ni meyor nga bakunahan gid ang tanan.
Ginsiling nga ginabaligya ining vaccine sang AstraZeneca sa $5, ukon mga P250 kada dose sa Filipinas. Duha ka dose ang kinahanglan sang mabakunahan. Amo man ini nga presyo ang nabalitaan naton halin sa Pfizer/bioNTech pharmaceutical nga wala nagapangayo sang down payment.
Ang Department of Health nakabaton man sing offer sang vaccine halin sa Pfizer/bioNTech sang United Kingdom, nga sa karon amo ang nagaisahanon nga na-validate sang World Health Organization (WHO) bilang “effective and safe”.
Ang vaccines sang AstraZeneca kag Moderna nga luyag man baklon sang iban nga pungsod naka-submit naman sang ila petition for validation sa WHO.
Ginahanda man sang siyudad ang mga kinahanglan nga mga kagamitan, katulad sang refrigerators, cold storage, transportasyon kag ang iban pa nga kinahanglanon katulad sang ambulansya, vaccination areas, vaccination personnel, priority listing sang magpabakuna, kag iban pa.
Sa subong ginatun-an pa ugaling sing maayo sang aton mga otoridad kon ano nga klase kag kon ano kadamo ang baklon naton nga COVID-19 vaccines.
Basi kuno abtan pa ugaling sa second quarter sang 2021 ang pag-procure sang vaccines, nga maangan-angan man naton para maseguro gid nga ini “effective and safe” para sa aton pumuluyo./PN
